Πριν από 5 χρόνια
Η Ελλάδα κατακτά μια παγκόσμια πρωτιά στον αγώνα ενάντια στην κλιματική αλλαγή, με την εντυπωσιακή συμμετοχή της στην Ώρα της Γης. Το δυναμικό «παρών» περισσότερων από 270 Δήμων και κοινοτήτων μας δίνει την πρώτη θέση παγκοσμίως μεταξύ των χωρών με την εντονότερη συμμετοχή στη μεγαλύτερη συμβολική δράση κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη που διοργανώθηκε ποτέ.
Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα καταφέρνει να ξεπεράσει ακόμη και τους Αυστραλούς, τους εμπνευστές της πρωτοβουλίας της Ώρας της Γης, οι οποίοι «βρέθηκαν» στην τρίτη θέση πίσω από τον δεύτερο Καναδά.
«Η πραγματική δύναμη του μηνύματος της Ώρας της Γης παραμένει η ενεργή συμμετοχή του κάθε πολίτη ξεχωριστά, μέσα από την ξεκάθαρη δήλωση όλων ότι απαιτούνται εδώ και τώρα γενναία μέτρα για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο Γιώργος Βελλίδης, Επικεφαλής του τμήματος Επικοινωνίας του WWF Ελλάς. Περισσότεροι από 18000 Έλληνες έχουν ήδη δηλώσει ηλεκτρονικά την προσωπική συμμετοχή τους (http://www.earthhour.org/signup/gr:el), αποδεικνύοντας ότι όλοι μαζί μπορούμε να ασκήσουμε πίεση στην πολιτική ηγεσία για να εντείνει τις προσπάθειές της ενάντια στην κλιματική αλλαγή.
Η ελληνική συμβολή όμως στην παγκόσμια εκστρατεία της Ώρας της Γης δεν εξαντλείται στη μαζική συμμετοχή. Ελληνικά μνημεία και τοπόσημα παγκόσμιας ακτινοβολίας θα προσθέσουν αίγλη στην διεθνή αυτή πρωτοβουλία. Με τη σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, πολιτιστικά μνημεία παγκόσμιας εμβέλειας, όπως ο Παρθενώνας, ο Ιερός Ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο, ο Ναός του Ηφαίστου στην Αρχαία Αγορά και το Μνημείο του Φιλοπάππου θα προσδώσουν λάμψη στην Ώρα της Γης με τη συσκότιση τους… Επιπλέον, οι δήμοι της Αρχαίας Ολυμπίας και των Δελφών, με τη συμμετοχή τους, κάνουν ακόμη πιο ισχυρό το μήνυμα προς τους παγκόσμιους ηγέτες για την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων κατά της κλιματικής αλλαγής. Κύρος όμως θα προσθέσουν στην ελληνική Ώρα της Γης και τοπόσημα διεθνούς αναγνωρισιμότητας της σύγχρονης Ελλάδας, με αποκορύφωμα τη μεγαλύτερη σε μήκος καλωδιωτή γέφυρα πολλαπλών ανοιγμάτων στον κόσμο, τη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου. Όλα αυτά στις 28 Μαρτίου, 20:30 - 21:30 το βράδυ.
Σηκωθείτε από καρέκλες ντιβάνια πολυθρόνες και δηλώστε όλοι συμμετοχή
Οι επιστήμονες έδειξαν, για πρώτη ίσως φορά τόσο καθαρά, ότι είναι δυνατό να «διαβάσει» κάποιος το μυαλό ενός ανθρώπου, απλώς κοιτάζοντας την εγκεφαλική δραστηριότητά του.
Οι Βρετανοί ερευνητές Ελέανορ Μαγκουάιρ και Ντέμης Χασάμπης, από το Κέντρο Νευροαπεικόνισης του Ινστιτούτου Νευρολογίας του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL), σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ και τις εφημερίδες Times και Independent, χρησιμοποιώντας την λειτουργική τομογραφία μαγνητικού συντονισμού (FMRI), που καταγράφει την ροή του αίματος στον εγκέφαλο, μπόρεσαν να καταλάβουν πού ακριβώς «βρίσκονταν» νοητικά οι εθελοντές του πειράματος, μέσα σε ένα περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας, δημιουργημένο από υπολογιστή.
Σύμφωνα με τους νευροεπιστήμονες, ουσιαστικά ήσαν σε θέση να διαβάσουν τις μνήμες των εθελοντών σε σχέση με την θέση τους στο χώρο (έστω και εικονικό, στη διάρκεια του ηλεκτρονικού παιγνιδιού στον υπολογιστή). Η ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στο βιολογικό περιοδικό "Current Biology", ανοίγει το δρόμο για την ανάπτυξη μηχανών που θα μπορούν να διαβάζουν τις μνήμες, αν και η Μαγκουάιρ καθησύχασε ότι απέχουμε πολύ ακόμα από τη στιγμή που θα είναι εφικτή η «αδιάκριτη» ανάγνωση του μυαλού.
Επίσης η ανακάλυψη θα βοηθήσει στην έρευνα για τις διαταραχές μνήμης που προκαλούν νευρολογικές ασθένειες όπως το Αλτσχάιμερ, ρίχνοντας φως στην εγκεφαλική περιοχή του ιππόκαμπου, που καταγράφει τις μνήμες και εμπλέκεται στον προσανατολισμό του ατόμου στο χώρο. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα λεγόμενα «κύτταρα θέσης» του ιπποκάμπου ενεργοποιούνται, ακολουθώντας συγκεκριμένα μοτίβα, ανάλογα με τη θέση των εθελοντών στον εικονικό χώρο του ηλεκτρονικού παιγνιδιού-λαβυρίνθου, έτσι που ήταν δυνατό οι επιστήμονες να μαντέψουν πού ο κάθε παίκτης-εθελοντής φανταζόταν ότι βρισκόταν μέσα στο χώρο.
Οι επιστήμονες, προς μεγάλη τους έκπληξη, μπορούσαν -με την βοήθεια ενός αλγορίθμου στον υπολογιστή τους- να προβλέψουν με ακρίβεια τη θέση ενός ατόμου μέσα στο εικονικό περιβάλλον, απλώς μελετώντας την εγκεφαλική δραστηριότητα στον ιππόκαμπο.
Η έρευνα συμβάλλει, ώστε να γίνει πιο κατανοητός ο τρόπος που οι σκέψεις και οι μνήμες κωδικοποιούνται στους νευρώνες (τα εγκεφαλικά κύτταρα), κάτι που, αν συμβεί ολοκληρωμένα στο μέλλον, θα επιτρέψει την πλήρη ανάγνωση του μυαλού (κάτι που μέχρι τώρα παραμένει υπόθεση επιστημονικής φαντασίας), ανοίγοντας έτσι το «κουτί της Πανδώρας» για μια σειρά από σοβαρά ηθικά, υπαρξιακά, πολιτικά, κοινωνικά και άλλα ζητήματα.
Προς το παρόν πάντως, η τεχνολογία χρησιμοποιείται μόνο σε εθελοντές, ενώ ο Χασάμπης δήλωσε ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον μια δεκαετία πριν υπάρξουν εφαρμογές της στον τομέα της εγκληματολογίας, μέσω εξέτασης του εγκεφάλου πιθανών υπόπτων, που δεν είναι συνεργάσιμοι με τις ανακριτικές αρχές. «Δεν μπορούμε ακόμα να βάλουμε κάποιον σε έναν ανιχνευτή εγκεφάλου και ξαφνικά να διαβάσουμε τη σκέψη του. Η όλη διαδικασία (σ.σ. της σκέψης) είναι αρκετά πολύπλοκη και είμαστε ακόμα σε αρχικό στάδιο», δήλωσε η Μαγκουάιρ.
Ερευνητές του Χάρβαρντ δημιούργησαν το πρώτο τεχνητό ριβόσωμα, το εργοστάσιο των κυττάρων που παράγει τις πρωτεΐνες, σε ένα επίτευγμα που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στη φαρμακοβιομηχανία αλλά και στη δημιουργία τεχνητών μορφών ζωής.
Το ριβόσωμα, μια περίπλοκη μηχανή που υπάρχει σε μεγάλους αριθμούς στα κύτταρα όλων των ζωντανών οργανισμών, κατασκευάζει τις πρωτεΐνες που χρειάζονται τα κύτταρα ακολουθώντας τις οδηγίες που δίνει το DNA: Οι πληροφορίες που περιέχει κάθε γονίδιο αρχικά μεταγράφονται σε ένα μόριο RNA, το οποίο στη συνέχεια μετακινείται στο ριβόσωμα και λειτουργεί σαν «καλούπι» για τη σύνθεση των πρωτεϊνών.Ο Δρ Τζορτζ Τσερτς, καθηγητής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, είναι ο πρώτος που καταφέρνει να δημιουργήσει ριβοσώματα από το μηδέν, μέσα στο δοκιμαστικό σωλήνα.
Τα συνθετικά ριβοσώματα θα μπορούσαν στο μέλλον να αξιοποιηθούν για την παραγωγή φυσιολογικών ή τεχνητών πρωτεϊνών που λειτουργούν ως φάρμακα. Σήμερα, τέτοια φάρμακα είτε απομονώνονται από ζώα είτε παράγονται από ζωντανούς, γενετικά τροποποιημένους μικροοργανισμούς.
Με τα τεχνητά ριβοσώματα, αντίθετα, «μπορούμε να περάσουμε απευθείας στη σύνθεση πρωτεϊνών» δήλωσε στο Reuters o Δρ Τσερτς. Μάλιστα η ομάδα του έχει ήδη χρησιμοποιήσει τα ριβοσώματα για να συνθέσει τη λουσιφεράση, την πρωτεΐνη που κάνει τις πυγολαμπίδες να λάμπουν.
Το επίτευγμα του Τσερτς φέρνει ένα βήμα πιο κοντά τη δημιουργία τεχνητών μορφών ζωής. Η εταιρεία Synthetic Genomics που ίδρυσε ο πρωτοπόρος της γενετικής Κρεγκ Βέντερ προσπαθεί να δημιουργήσει τεχνητά βακτήρια και έχει ήδη συναρμολογήσει το πρώτο τεχνητό γονιδίωμα.
Σύμφωνα με τον Τσερτς, η απλούστερη δυνατή τεχνητή μορφή ζωής θα χρειαζόταν 151 γονίδια για να επιτελεί τις βασικές λειτουργίες ενός ζωντανού κυττάρου (οι ιοί μπορεί να έχουν λιγότερα γονίδια, δεν θεωρούνται όμως ζωντανοί οργανισμοί).
O Τσερτς διευκρίνισε ότι η έρευνά του έχει παρουσιαστεί μόνο σε συναδέλφους του στο Χάρβαρντ και δεν έχει ακόμα δημοσιευτεί σε επιστημονικό περιοδικό.
info:http://www.tanea.gr
Απάντηση στο ερώτημα «είμαστε μόνοι στο Σύμπαν ή όχι» φιλοδοξεί να δώσει αποστολή της Nasa, στέλνοντας σε τροχιά γύρω από τον ήλιο το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο που έχει ταξιδέψει στο διάστημα μέχρι σήμερα, το οποίο ονομάζεται Kepler.
Ο Kepler εκτοξεύθηκε το Σάββατο από το Ακρωτήριο Canaveral πάνω σε έναν πύραυλο Delta ΙΙ και μέχρι τώρα πρέπει να έχει τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο. Με τον τρόπο αυτό θα μπορεί να καταγράφει κινήσεις πλανητών σε ένα «μέρος» του διαστήματος, το οποίο θεωρείται ότι περιέχει περίπου 100,000 «ήλιους» όπως αυτός που βρίσκεται στο κέντρο του δικού μας συστήματος. Το τηλεσκόπιο θα αναζητά πετρώδεις σχηματισμούς, όπως η Γη μας, περιστρεφόμενους γύρω από τον κάθε «Ήλιο». Η θερμότητα την οποία απολαμβάνουν αυτοί οι πλανήτες σε συνδυασμό με την πιθανή ύπαρξη νερού στην επιφάνειά τους, αποτελούν ένα περιβάλλον εξαιρετικά ευνοϊκό για την ύπαρξη ζωής – εξωγήινης ζωής.
«Πρόκειται για μια ιστορική αποστολή, όχι για μια απλή επιστημονική αποστολή» λέει ο δρ. Edward Weiler, στέλεχος της Nasa και εκ των υπευθύνων της αποστολής. «Θεωρώ ότι πραγματικά έρχεται να αντιμετωπίσει μερικά βασικά ερωτήματα των ανθρώπων που είναι μέρος του γενετικού μας κώδικα, από την εποχή που ο πρώτος άνθρωπος έστρεψε στο κεφάλι στον ουρανό και αναρωτήθηκε: “είμαστε μόνοι;”» λέει ο δρ. Weiler.
Σημειώνεται ότι με τα μέχρι στιγμής μέσα, οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να ανακαλύψουν πάνω από 300 πλανήτες έξω από το ηλιακό μας σύστημα και μόνο ελάχιστοι είναι πετρώδεις όπως η Γη. Οι περισσότεροι είναι «γίγαντες αερίων» όπως ο Δίας ή «γίγαντες πάγου» όπως ο Ποσειδώνας – και οι δύο περιπτώσεις θεωρούνται ακατάλληλες για την ύπαρξη ζωής.
Το γεγονός ότι δεν έχουμε ανακαλύψει ακόμη πλανήτες όπως η Γη στο Γαλαξία μας ωστόσο δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Σημαίνει ότι ακόμη δεν έχουμε τα κατάλληλα τηλεσκόπια για να τους εντοπίσουμε. Αυτή την έλλειψη έρχεται να «καλύψει» ο Kepler.
Ο Kepler θα «κοιτά» τα αστέρια ψάχνοντας για πλανήτες όπως η Γη για πάνω από τρία χρόνια (τόσο θα διαρκέσει η αποστολή), ενώ σε αυτό το χρονικό διάστημα θα πραγματοποιεί μία τροχιά γύρω από τον Ήλιο κάθε 371 ημέρες.
Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι το να εντοπιστούν πλανήτες όπως η Γη και το να ανακαλυφθεί εξωγήινη ζωή είναι δύο διαφορετικά θέματα. Θα χρειαστεί νεότερα τηλεσκόπια που θα ερευνούν τους πλανήτες, τους οποίους θα εντοπίσει ο Kepler, αναζητώντας στην ατμόσφαιρα των πλανητών αυτών, δείγματα ότι υπάρχει ζωή.
Όπως αναφέρει ο Bill Borucki, ερευνητής στην αποστολή του Kepler «δεν περιμένουμε να βρούμε τον Ε.Τ. , αλλά μπορεί εξετάζοντας όλα αυτά τα αστέρια να βρούμε το σπίτι του».
Η εκτόξευση του Kepler
Tον πρώτο κατάλογο των ορατών άστρων τον έφτιαξε ο 'Ίππαρχος, ο σπουδαίος αστρονόμος της αρχαιότητας.
Ο κατάλογος αυτός περιείχε 1.022 άστρα, ορατά από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, από τα λαμπρότερα τον βόρειου ουρανού, και συντάχθηκε με αφορμή την ανάλαμψη ενός νόβα (καινοφανή), το 134 π.Χ.
Η ιδέα του Ιππάρχου, να καταγράψει τα γνωστά μέχρι τότε άστρα, ήταν πραγματικά μεγαλοφυής. Ο κατάλογός τον ήταν το πρώτο επιστημονικό υλικό, η πρώτη πραγματική εικόνα τον έναστρου ουρανού. Σ' αυτό το υλικό βασίστηκαν οι πρώτοι αστρονόμοι, αλλά και οι μεταγενέστεροι, για να προχωρήσουν στην έρευνα τον ουρανού. Για το λόγο αυτόν ο 'Ιππαρχος δίκαια Θεωρείται ο πατέρας της Αστρονομίας.
m Κλήμης ο Αλεξανδρεύς (2ος μ.Χ. αιώνας) αναφέρει στη Μυθολογία τον ότι την πρώτη κατάταξη των άστρων την έκανε ο Κένταυρος Χείρωνας, για να τη χρησιμοποιήσουν οι Αργοναύτες στο ταξίδι τους στην Κολχίδα. Αυτό και μόνο το γεγονός μάς δείχνει τη μεγάλη σημασία που είχε στην αρχαιότητα η ΟΥΡΑΝΟΓΡΑΦΙΑ, το να βρεις, δηλαδή, και να αναγνωρίσεις τα άστρα στον ουρανό.
Ουρανογραφία, λοιπόν, είναι η γνώση τον να διαβάζεις τον ουρανό.
Για να το πετύχουμε αυτό, μας χρειάζονται μερικά αρχικά αναγνωριστικά σημάδια και η μέθοδος για να βρούμε και να αναγνωρίσουμε τα υπόλοιπα.
'Ετσι, λοιπόν, για το φανταστικό ταξίδι μας στο λαμπρό κόσμο των άστρων χρειαζόμαστε, για να μη χαθούμε στα περίπλοκα μονοπάτια τον ουρανού, έναν ουράνιο χάρτη και έναν κύριο αστερισμό ως αρχή. Διαλέγουμε, λοιπόν, τον ενκολοδιάκριτο αστερισμό της ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΡΚΤΟΥ.
Και το ταξίδι αρχίζει...
Ο κατάλογος αυτός περιείχε 1.022 άστρα, ορατά από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, από τα λαμπρότερα τον βόρειου ουρανού, και συντάχθηκε με αφορμή την ανάλαμψη ενός νόβα (καινοφανή), το 134 π.Χ.
Η ιδέα του Ιππάρχου, να καταγράψει τα γνωστά μέχρι τότε άστρα, ήταν πραγματικά μεγαλοφυής. Ο κατάλογός τον ήταν το πρώτο επιστημονικό υλικό, η πρώτη πραγματική εικόνα τον έναστρου ουρανού. Σ' αυτό το υλικό βασίστηκαν οι πρώτοι αστρονόμοι, αλλά και οι μεταγενέστεροι, για να προχωρήσουν στην έρευνα τον ουρανού. Για το λόγο αυτόν ο 'Ιππαρχος δίκαια Θεωρείται ο πατέρας της Αστρονομίας.
m Κλήμης ο Αλεξανδρεύς (2ος μ.Χ. αιώνας) αναφέρει στη Μυθολογία τον ότι την πρώτη κατάταξη των άστρων την έκανε ο Κένταυρος Χείρωνας, για να τη χρησιμοποιήσουν οι Αργοναύτες στο ταξίδι τους στην Κολχίδα. Αυτό και μόνο το γεγονός μάς δείχνει τη μεγάλη σημασία που είχε στην αρχαιότητα η ΟΥΡΑΝΟΓΡΑΦΙΑ, το να βρεις, δηλαδή, και να αναγνωρίσεις τα άστρα στον ουρανό.
Ουρανογραφία, λοιπόν, είναι η γνώση τον να διαβάζεις τον ουρανό.
Για να το πετύχουμε αυτό, μας χρειάζονται μερικά αρχικά αναγνωριστικά σημάδια και η μέθοδος για να βρούμε και να αναγνωρίσουμε τα υπόλοιπα.
'Ετσι, λοιπόν, για το φανταστικό ταξίδι μας στο λαμπρό κόσμο των άστρων χρειαζόμαστε, για να μη χαθούμε στα περίπλοκα μονοπάτια τον ουρανού, έναν ουράνιο χάρτη και έναν κύριο αστερισμό ως αρχή. Διαλέγουμε, λοιπόν, τον ενκολοδιάκριτο αστερισμό της ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΡΚΤΟΥ.
Και το ταξίδι αρχίζει...
Αν κοιτάξουμε το βράδυ προς το Βορρά, θα βρούμε εύκολα τον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου.
O αστερισμός αυτός θα είναι η αφετηρία των αναζητήσεών μας. Αποτελείται συνολικά από 138 άστρα (2ον-6ον μεγέ¬θους). Τη Μεγάλη Άρκτο θα την αναγνωρίσουμε εύκολα από τα 7 λαμπρότερα άστρα της, που αν τα ενώσουμε με νοητές γραμμές σχηματίζουν ένα σχήμα σαν κατσαρόλα. Από τα 7 λαμπρότερα άστρα της, τα 4 (τα α, β, γ και δ) σχηματίζουν ένα τετράπλευρο, το σώμα της Άρκτου, και τα υπόλοι¬πα 3 (τα ε, ζ και η) την ουρά της.
O αστερισμός της Μεγάλης Άρκτου είναι ο σπουδαιότερος αστερισμός τον βόρειου ημισφαιρίού, γνωστός από την αρ¬χαιότητα. Πολλοί λαοί την ονομάζουν Άμαξα, γιατί τα 4 άστρα της αποτελούν το αμάξι και τους τροχούς τον, ενώ τα άλλα τρία το τιμόνι ή τα άλογα. Πάνω στο προτελευταίο άστρο της ουράς της, το Μιζάρ, βρίσκεται ένα μικρό άστρο 4ου μεγέθους, που εχρησιμοποιεί¬το στην αρχαιότητα, για να ελέγχουν οι αξιωματικοί αν οι στρατιώτες τους έβλεπαν καλά. Ονομάζεται Αλ-Σαϊδάκ, Αλκόρ ή Δοκιμή, και όποιος το διακρίνει καλά μπορεί να πει ότι διαθέτει καλή όραση. Θεωρείται ο αναβάτης τον αλόγου που αντιπροσωπεύει ο Μιζάρ, γι' αυτό ο Αλκόρ ονομάζεται ακόμα: Ιππέας ή Ταχυδρόμος.
Τη Μεγάλη 'Αρκτο ο 'Ομηρος την ονομάζει και Ελίκη, λόγω της συνεχούς περιστροφής της γύρω από το Βορρά, ενώ οι Ρωμαίοι την ονόμαζαν 'Αροτρο, και τα 7 άστρα που την αποτελούν Επτά Βόες. Από αυτούς πήρε και το όνομά τον ο γειτονικός αστερισμός τον Βοώτη (ο βοσκός των βοδιών).
Ακόμα, από τη λατινική τους μετάφραση «σέπτεμ τριόνες» (επτά βόδια) προήλθε η λατινική ονομασία τον Βορρά, μια και βρίσκονται κοντά σ' αυτόν.
Εκτός των προηγουμένων, η Μεγάλη 'Αρκτος έχει και πολ¬λές άλλες λαϊκές ονομασίες. 'Ετσι, στο Μεσαίωνα ονομαζόταν 'Αμαξα τον Δαβίδ και Κιβωτός τον Νώε, ενώ ο Σίλλερ την ονομάζει Πλοιάριο τον Αγίου Πέτρου. Ο λαός μας την ονο¬μάζει ακόμα: Αναποδοκάραβο, Κάραβο, Αλέτρι, Αλετροπό¬δι, Συμπεθεριό, Κλέφτη, Εφτά Αδέλφια και Χορό των Εφτά Παρθένων.
Μυθολογία
Η πλούσια σε φαντασία ελληνική μυθολογία συνδέει τη Μεγάλη 'Αρκτο με την ερωτική δραστηριότητα τον σκαντα¬λιάρη Δία.Ο Δίας, λοιπόν, έβαλε στο μάτι την πανέμορφη Νύμφη Καλλιστώ, τη μονάκριβη κόρη τον Λνκάονα, βασιλιά της Αρκαδίας με τους 50 γιους. Η Καλλιστώ από την ερωτική της σχέση με το Δία γέννησε τον ήρωα Αρκάδα, γενάρχη των Αρκάδων. Η παράνομη αυτή σχέση προκάλεσε, όπως ήταν επόμενο, τη ζήλια και την οργή της Θεάς 'Ηρας. 'Ετσι, για να εκδικηθεί, μεταμόρφωσε την πεντάμορφη Καλλιστώ σε αρκούδα, το πιο άσχημο ζώο τον ζωικού βασιλείου. Η κακο¬μοίρα η Καλλιστώ, μεταμορφωμένη σε αρκούδα, περιπλανιό¬ταν χρόνια μέσα στα πυκνά δάση της Αρκαδίας, ώσπου κάποτε συνάντησε, παλικάρι πια, το γιο της τον Αρκάδα, που κυνηγούσε άγρια ζώα στο δάσος. Η Καλλιστώ επηρεασμένη από τη μητρική της αγάπη, ξεχνώντας ότι ήταν αρκού¬δα, έτρεξε να τον αγκαλιάσει. Ο Αρκάδας όμως, όπως ήταν επόμενο, δεν αναγνώρισε τη μάνα τον. Βλέποντας μια αρκούδα να τον επιτίθεται, σήκωσε το δόρύ τον να τη σκοτώ¬σει. Ο πανταχού παρών, όμως, Δίας, για να προλάβει τη μητροκτονία, μεταμόρφωσε και τον Αρκάδα σε 'Αρκτο. Μόνο τότε το μικρό αρκουδάκι αναγνώρισε τη μάνα του και έτρεξε χαρούμενο να κυλιστεί στα πόδια της. Ο παντοδύναμος Δίας, 'α να τους γλιτώσει μια και καλή από την οργή της 'Ηρας, έστειλε και τους δύο στον ουρανό και τους έκανε αστερι¬σμούς, για να χαίρονται εκεί αιώνια τις νύχτες ο ένας κοντά στον άλλο. Η μητέρα έγινε ο αστερισμός της Μεγάλης 'Αρκτου, η κορωνίδα τον βόρειού ημισφαιρίού τον ουρανού, και γιος της, ο Αρκάδας, ο αστερισμός της Μικρής 'Αρκτου.
Η ζήλια, όμως, της 'Ηρας δε σταμάτησε εδώ. Αφού έκανε .ιια ζωηρή σκηνή ζηλοτυπίας στον ηονηρούλη Δία, Θυμωμένη πολυ από τη μεγάλη τιμή που έκανε στη φίλη τον και το γιο τους, έστειλε τη Θέτιδα να διατάξει τον Ωκεανό, που αντι¬προσώπευε τον ουρανό, να μην επιτρέψει ποτέ στους αστερισμούς αυτούς να βρουν ξεκούραση στους κόλπους του. Απα¬γορευσε , λοιπόν, στους δύο εχθρούς της να ανατέλλουν και να δύουν, για να μη λούζονται ποτέ στα υγρά βασίλεια του ωκεανού και να ξεκουράζονται. Έγιναν, δηλαδή, αειφανείς : αστερισμοί.
'Ετσι, οι δύο 'Αρκτοι από τότε ουδέποτε ξεκουράζονται, ενώ τους καταδιώκει συνεχώς ο Αρκτούρος, ο επικεφαλής των Θηρευτικών Κυνών.
H ονομασία της Μεγάλης 'Αρκτου συνδέεται με έναν αρ¬χαϊκό αρκαδικό μύθο. Στη Μαντινεία της Αρκαδίας υπάρχει η εξής παράδοση: «Στους αρχαϊκούς χρόνους ο ουρανός ήταν κολλημένος με τη Γη, γυάλινος αλλά μεριές μεριές μαλακός. Κάποιοι κυνηγοί σκότωσαν σε ένα κυνήγι μιαν αρκούδα και κάρφωσαν το αρκουδοτόμαρο στον ουρανό. 'Ετσι, σχηματί¬στηκε η Μεγάλη 'Αρκτος, και τα καρφιά έγιναν τα άστρα της».
