Στην σύγχρονη εποχή δυο από τους επιστημονικούς κλάδους που έχουν αλματώδη εξέλιξη είναι η κοσμολογία που ασχολείται με τον μακρόκοσμο του σύμπαντος και και η νευροφυσική  της συνειδητότητας που ασχολείται με τον μικρόκοσμο των εγκεφαλικών λειτουργιών της ανθρώπινης οντότητας. Οι δυο αυτές επιστήμες αποτελούν τις όψεις του ίδιου νομίσματος ,εφ όσον από όποια πλευρά κι αν κοιταξουμε το κέρμα, αντιπροσωπεύονται οι ίδιες ιδιότητες του ενός ενιαίου νομισματος .  Επομένως δικαίως ο νομπελίστας φυσικός Pauli W υποστηρίζει ότι θα ταίριαζε καλύτερα αν τα φυσικά και τα ψυχικά φαινόμενα θεωρούνταν συμπληρωματικές προοπτικές της ίδιας πραγματικότητας. Η ανίχνευση των βαρυτικων κυμάτων (Νομπελ 2017),και η ανακαλυψη από τους φυσικούς ,6 επιπλέον διαστάσεων, τις οποίες δεν αντιλαμβανομαστε σε ατομικό επίπεδο, αλλά γίνονται αντιληπτές από τα ηλεκτρόνια   ανοίγουν  νέες προοπτικές τόσο στην κοσμολογία όσο και στην νευροφυσικη επιστήμη (D.Nanopoulos,Munich university lecture,10/10/2017).
Ο Μηνας Καφάτος, Ελληνοαμερικανός αστροφυσικός και συγγραφέας δημοσίευσε το βιβλίο: Το Συνειδητό Σύμπαν: «Μέρη και Ολοτητα στη Φυσική Πραγματικότητα».

Αφορα τις συνέπειες που ακλουθούν απο τα πρόσφατα πειραματικά αποτελέσματα που επιβεβαιώνουν κάποιες απρόσμενες πτυχές του τρόπου με τον οποίο συμπεριφέρεται η ύλη. Συμπεραινει ότι μια γενικευμένη αρχή της συμπληρωματικότητας είναι διαδεδομένη όχι μόνο στις φυσικές θεωρίες όπως τα κοσμολογικά μοντέλα του σύμπαντος, αλλά και στην κατασκευή όλων των ανθρώπινων πραγματικοτήτων. Αυτή η μελέτη ανηκει στον τομεα QUANTUM ENTANGLEMENT
Στο παρόν αρθρο θα εξηγήσουμε τον χώρο και τις ποιότητες της Νευροφυσικης  επιστήμης της Συνειδητότητας.
Νευροφυσικη επιστήμη της Συνειδητότητας, είναι ένας νέος επιστημονικός κλάδος, που μαζί με την επιστήμη  της γνωστικής ψυχολογίας μελετά το χώρο της συνειδητότητας. Όταν λέμε συνειδητότητα εννοούμε την  ποιότητα της αντίληψης, τον βαθμό διαύγειας με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο γύρω μας. Το άρθρο αυτό βασίζεται σε πρόσφατη εργασία μου  στο πανεπιστήμιο  Otto-Friedrich-Universität του Bamberg.
Η σύγχρονη εποχή δοκιμάζεται από μια παγκόσμια κρίση, κρίση αξιών, που αν δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες συνέπειες. Η έννοια της συνειδητότητας παίζει σημαίνοντα ρόλο για την θεραπεία των συνεπειών και την έξοδο από την κρίση. Οι αρνητικές συνέπειες της κρίσης χαρακτηρίζονται από αχαλίνωτο καταναλωτισμό, επιθετικότητα και ακραία εγωιστική συμπεριφορά. Ο Dalai Lama δίνει έμφαση στον ρόλο της νευροεπιστήμης σαν εργαλείο μελέτης της συνειδητότητας(Dalai Lama :2017).
Ο εγκέφαλος είναι ένα εργοστάσιο μέσα στο οποίο λειτουργούν συντονισμένα, αρκετά δισεκατομμύρια νευρώνες που καθ’ ένας απ’ αυτούς αποτελεί μια μικροσκοπική βιολογική μηχανή, η οποία παράγει μια εμπειρία συνειδητότητας, στον παρόντα χρόνο και τόπο.
Η νευροεπιστήμη, είναι ο κλάδος που χαρτογραφεί και εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο η παραπάνω διαδικασία αποτυπώνεται μέσα στον εγκέφαλο, σαν εμπειρία συνειδητότητας (Seth Anil 2017). Συνειδητότητα κατά τον κβαντικο φυσικό M. Planck είναι η θεμελιώδης ουσία που διαπερνά τον κόσμο, που χωρίς την ύπαρξη της, δεν υπάρχει κόσμος ούτε εαυτός ούτε τίποτα απολύτως.
Τα τελευταία χρόνια, η νευροεπιστήμη έχει κάνει σημαντική πρόοδο στην μελέτη της συνειδητότητας. Η πρόοδος αυτή σχετίζεται με τη χρήση μεθόδων που αποτυπώνουν τις λειτουργίες του εγκεφάλου, την απομάκρυνση συγκεκριμένων σημάτων από ξεχωριστά νεύρα,  την μελέτη των mirror neurons(Marco Iacoboni :2005), την διαδικασία brain – reading, την ανάπτυξη του κλάδου της νευροδυναμικής που σχετίζεται με πλήθος από ψυχικά φαινόμενα, και με τον κλάδο της νευροτεχνολογίας στην φαρμακολογία  ή με πλήθος άλλων εφαρμογών στο χώρο της ιατρικής. (Dubrovskciy: 2013)
 Γιατί η νευροεπιστήμη βρίσκεται στο κέντρο της επικαιρότητας ?
Η μελέτη της συνειδητότητας αποκτά ολοένα μεγαλύτερο επιστημονικό ενδιαφέρον, καθώς oi νευροφυσικοί  εξερευνούν τον χώρο του εγκεφάλου, επειδή εκεί βρίσκεται το σχετικό κέντρο διεργασιών όπου η ουσία της συνειδητότητας γίνεται εκδηλωμένη. Αυτός είναι ο λόγος που η νευροεπιστήμη βρίσκεται στο κέντρο της επικαιρότητας των επιστημών. Η μελέτη της συνειδητότητας (Σ) περιορίζεται από δύο παράγοντες. Ο ένας είναι η χαρτογράφηση των αισθητηριακών διαδικασιών κατά την νευρική λειτουργία στον εγκέφαλο. Λόγω της γρήγορης ανάπτυξης στην ιατρική τεχνολογία, οσον αφορα  αυτόν  τον περιορισμό, υπάρχει αισιοδοξία ότι θα ξεπεραστεί σύντομα. Ο δεύτερος περιοριστικός παράγοντας αφορά την μελέτη της διαδικασίας, κατά την οποία φυσικά φαινόμενα δημιουργούν υποκειμενικές αντιληπτικές εμπειρίες της πραγματικότητας για το κάθε άτομο (Pruet D: 2014).

Κβαντικη φυσική και νευροφυσική επιστήμη
Και σε αυτό το σημείο, με τη βοήθεια της κβαντικής φυσικής, οι έννοιες αρχίζουν να γίνονται περισσότερο απλοποιημένες και κατανοητές. Οι κβαντικοί φυσικοί  υποστηρίζουν ότι η ύλη είναι κρυσταλλοποιημένη ενέργεια. Αλλά οι έννοιες γίνονται πάλι πιο σύνθετες όταν γίνεται παραδεκτό ότι στον κόσμο δεν υπάρχει σταθερότητα αλλά η ζωή είναι μια διαδοχική σύνθεση από συμβαίνοντα (Haps = happenings) και ότι το αποτέλεσμα σε αυτά τα haps (Dürr Hanz Peter) επηρεάζεται από την ποιότητα της προσοχής του παρατηρητή ,στην διαδικασία της υποκειμενικής του ερμηνειας,,καθως παρατηρεί τα συγκεκριμένα φαινόμενα να εξελίσσονται.
Ο Heisenberg,ο γκουρού της κβαντικής φυσικής, μας λέει ότι το υποκείμενο (παρατηρητής) και το αντικείμενο (ενέργεια) αλληλεπιδρούν, στην δημιουργία ενός αποτελέσματος..

Λογικός δείκτης ευφυΐας (IQ) ,  Συναισθηματικός  δείκτης ευφυΐας EQ , Πνευματικός δείκτης ευφυΐας (SQ)
Αν προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα, η ποιότητα της προσοχής του παρατηρητή συνδέεται με την πνευματική ευφυΐα του (SQ). Η SQ (πνευματική ευφυΐα), είναι ένα μέγεθος που συνδέεται με την IQ (λογικό δείκτη ευφυΐας) και με την EQ (συναισθηματικό δείκτη ευφυΐας), όπου ο πρώτος συνδέεται με την ικανότητα του ατόμου να λύνει προβλήματα που σχετίζονται με λογικά και μετρήσιμα μεγέθη και ο δεύτερος με την ικανότητα του να προσαρμόζεται όσο το δυνατόν καλύτερα στις υπάρχουσες κοινωνικές του σχέσεις, μεσω της ποιότητας της εμπάθειας . Η SQ  εξερευνά πως η αναβάθμιση μας στην κλίμακα της πνευματικότητας, μας βοηθά να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες μας, τα χαρίσματα μας, με πιο αποτελεσματικό τρόπο, μέσα σε ένα ολιστικό πεδίο(περιβάλλον) ύπαρξης. Αλλά καθώς η SQ είναι ταυτόσημη με την έννοια της συνειδητότητας, προάγει το άνοιγμα της προσοχής μας σε συνειδησιακό επίπεδο.
Οι επιστήμονες της Neuroscience, καθώς η συνειδητότητα (Σ) δεν μπορεί να περιοριστεί στις λειτουργίες του εγκεφάλου, σε συνεργασία με κβαντικούς φυσικούς μελετούν με ποιο τρόπο η συνειδητότητα (Σ) ,σχετίζεται με τη μηχανική γνωστική διαδικασία, πχ. με ποιο τρόπο η συνειδητότητα (Σ) εισέρχεται στον εγκέφαλο. Προσπαθούν να εξηγήσουν ποια είναι η ειδοποιός διαφορά μεταξύ της εισερχόμενης συνειδητότητας (Σ) αφ ενός σαν κενό μέγεθος όσον αφορά το περιεχόμενο (Samadhi) και αφ ετέρου της συνειδητότητας (Σ) που αποκτά περιεχόμενο, αφού περάσει σαν φως από τα μάτια μας ,μέσα στον σκοτεινό θάλαμο των διεργασιών ,στο χώρο του κωνοειδούς αδένα της επίφυσης, pineal gland (Hagelin 2004).

Τι αγνοούν οι επιστήμονες σχετικά με την λειτουργία του εγκεφάλου?
Για να συνοψίσουμε, οι επιστήμονες έχουν χαρτογραφήσει την διαδικασία εισροής, οργάνωσης και κατηγοριοποίησης των πληροφοριών στον εγκέφαλο. Αυτό που αγνοούν είναι που είναι αποθηκευμένες αυτές οι πληροφορίες, πριν εισέλθουν στον εγκέφαλο και πως κωδικοποιούνται οι πληροφορίες για να σχηματίσουν συμπλέγματα ενώσεων όπως πχ. είναι οι πρωτεΐνες, το νερό, το λίπος, κατά τον σχηματισμό (σύνθεση) του εμβρύου
Ποιες είναι αιτίες πισω από τα εκδηλωμένα φαινόμενα,πριν ακομα εμφανισθούν?
Μοντέρνοι επιστήμονες έχουν καταλήξει ότι η λειτουργία του σύμπαντος σχετίζεται με την συνειδητότητα (Σ) και ψάχνουν να μελετήσουν την ανάδυση των πολυάριθμων προοπτικών, καθώς αυτές αναδύονται και μετασχηματίζονται μέσα σε ένα αέναο και συνεχές όλον. Αν οι επιστήμονες βρουν μεθόδους να προσδιορίσουν και να μετρήσουν τα πεδία που επηρεάζουν τις εκδηλωμένες φόρμες της (Σ) συνειδητότητας μέσα από την επιστήμη της νευροφυσικής, τότε θα μπορέσουν να  εκμεταλλευτούν αυτά τα ευρήματα για πρακτικούς και ευνόητους  λόγους. Εννοούμε ότι θα μπορούν να βοηθήσουν στον μετασχηματισμό του κόσμου, ώστε να αναδυθούν και να κυβερνήσουν τον κόσμο, συμπαντικές αξίες όπως η ειρήνη.
Αυτό μπορεί να γίνει αν υπεισέλθουν και τροποποιήσουν τις αιτίες που παράγουν εξειδικευμένα αποτελέσματα, στα βαθύτερα στρώματα της συνειδητότητας, πριν αυτή εκδηλωθεί, ώστε το αποτέλεσμα της  συνειδητότητας να καταστεί ελέγξιμο και κατευθυνόμενο. Προς αυτή την κατεύθυνση ειδικά νευροεπιστημονικά εργαστήρια μελετούν τις λειτουργίες του εγκεφάλου, σε μια προσπάθεια να μετασχηματίσουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι, αντιλαμβάνονται την υποκειμενική τους πραγματικότητα και να οριοθετήσουν  οι ιδιοι οι ανθρωποι τον ρόλο τους μέσα στον κόσμο.
(συνεχίζεται).
Σε τι αποσκοπούν οι νευροφυσικοί επιστήμονες?
Θέλουν αυτοί οι επιστήμονες να ωθήσουν τους ανθρώπους να επανεκτιμήσουν την κατανόηση της πραγματικότητας, μέσα από βέλτιστες αξίες σε συνεργασία με ομάδες διανοητών και φιλοσόφων, που μπορούν να αποσαφηνίσουν ποιες αξίες και για ποιο λόγο προάγουν την ευημερία του ανθρώπου και του σύμπαντος. Για παράδειγμα εχουν τη δυνατότητα να πριμοδοτήσουν αξιες όπως η ειρήνη Ας μην ξεχνάμε ότι ο Σωκράτης έκανε το ίδιο πράγμα μέσα από τη διαλεκτική διαδικασία (Hegel), μέχρι την εποχή του οι άνθρωποι θεωρούσαν την «εκδίκηση» σαν θεμιτό και θεάρεστο έργο .Οι Μινωίτες ειχαν το μύθο του Σαρπιδόνα σαν σημείο αναφοράς σε παρόμοια θέματα και οι αρχαίοι Αθηναίοι τους ρήτορες, για να τους κατευθύνουν σε θεμιτές και κατευθυνόμενες επιδιώξεις. Οι μοντέρνοι επιστήμονες στοχεύουν σε πρακτικές, με σκοπό να αναθέσουν στους ανθρώπους, την ατομική τους υπευθυνότητα για την συμπεριφορά τους, τη στάση τους και τις προσδοκίες τους, και στην κοινωνία τις συλλογικές της ευθύνες.
Αυτές οι ποιότητες που ρυθμίζουν, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, συμπεριφορές, στάσεις και  προσδοκίες θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν κάτω από την αντίληψη ότι η συνειδητότητα (Σ) είναι η θεμελιώδης ουσία και η ύλη είναι απλά μια εκδήλωση της συνειδητότητας (Σ), που απλά χρησιμοποιεί την ύλη σαν όχημα μέσα από το οποίο εκδηλώνεται. Δηλαδή  ο άνθρωπος είναι ο υπηρέτης και η συνειδητότητα ο Κύριος, που ο Κύριος για να πάρει μορφή ,ώστε να  να γίνει ορατός και εκδηλωμένος ,χρειάζεται έναν υπηρέτη όχημα, να τον μεταφέρει στον κύκλο της ζωής. Ο Αϊνστάιν επιτυχημένα μας λέει ότι ζούμε σε ένα κόσμο, όπου η διαίσθηση που μας εισάγει στα άδυτα της συνειδητότητας είναι ένα θειο δώρο, και το μυαλό μας ένας πιστός υπηρέτης. Συνεχίζει παρατηρώντας ότι σήμερα έχουμε αντιστρέψει τους ρόλους, μεταχειριζόμενοι τον υπηρέτη σαν κύριο και τον κύριο σαν υπηρέτη
Τι ερευνούν οι νευροφυσικοί επιστήμονες ?
Οι νευροεπιστήμονες ερευνούν την αρχιτεκτονική της πληροφοριακής δομής, που είναι πίσω από την σκηνή, πριν ακόμα παράξει η εκδηλώσει την αναδυόμενη υποκειμενική πραγματικότητα και ερευνούν περεταίρω, πως αυτή η πληροφοριακή δομή μπορεί να χειραγωγηθεί ώστε να διαφοροποιηθεί ποιοτικά το συνειδησιακό (Σ) επίπεδο ώστε το αποτέλεσμα να διαφοροποιηθεί από τον επιδιωκόμενο σκοπό, όσον αφορά το επιθυμητό αποτέλεσμα. Με αυτό τον τρόπο το αποτέλεσμα είναι προϊόν συμπαραγωγής του υποκείμενου που κατευθύνει την προσοχή του, ώστε να αλληλεπιδράσει με το αντικείμενο, και από αυτή την αλληλεπίδραση να γεννηθεί ένα νέο αποτέλεσμα συνιστώμενο από μια  σειρά από happening, που θα σχετίζεται με τον επιδιωκόμενο σκοπό της κατεύθυνσης της προσοχής, ένα βήμα πριν την εκδήλωση της σειράς των happs, σχετικά με το επιθυμητό αποτέλεσμα αυτό τον τρόπο, το αποτέλεσμα να έχει χρησιμότητα σχετικά με την πνευματική ανέλιξη τόσο του ανθρώπου σε ατομικό επίπεδο ,όσο και της ανθρωπότητας σε συλλογικό επίπεδο.

Νευροεπιστήμη και διαλογισμός

Meditation Literally Rebuilds Your Brain
Για παράδειγμα θα διαλογιστούν βουδιστές μοναχοί πάνω σ’ ένα ναό, σε φυσικό επίπεδο η χημική δομή των υλικών του ναού δεν θα αλλάξει, η χημική σύσταση των δομικών υλικών θα μείνει η ίδια. Σε επίπεδο αντίληψης όμως, θα γίνει κατανοητό καθώς οι άνθρωποι θα νοιώσουν μια διαφορά στην ατμόσφαιρα του ναού. Αυτό σημαίνει ότι το αποτέλεσμα του διαλογισμού εκδηλώθηκε στην ποιοτική δομή της ατμόσφαιρας του ναού. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε δυνητικά την ευκαιρία να αλλάξουμε τον κόσμο μέσα από τη δημιουργία κατευθυνόμενων κύκλων διοχέτευσης της προσοχής μας, με σκοπό την παραγωγή συγκεκριμένων αποτελεσμάτων.                                                                                                                 Έτσι οι επιστήμονες της Neuroscience μπορούν αφ’ ενός να μελετήσουν τι αλλαγές συμβαίνουν στον εγκέφαλο, καθώς κατευθύνουμε την προσοχή μας σε συγκεκριμένα πεδία (Σ) χαρτογραφώντας και μελετώντας την διαφοροποίηση και αφ’ ετέρου να βρουν μεθόδους να υποβοηθήσουν, να κατευθύνουν και να ενθαρρύνουν λειτουργικές διαδικασίες. Αυτές οι διαδικασίες θα συνδέονται με την κατευθυνόμενη προσοχή της συνειδησιακής ουσίας, πριν την εκδηλωσή της στο υλικό επίπεδο, σαν συμπεριφορές στάσεις δεξιότητες και προσδοκίες στοχευοντας στην βελτίωση των συνθηκών ζωής τόσο των  ατομικων  όσο και του σύμπαντος (Schwartz 2017)
Berkmen H.,  Hagelin J.,  Schwartz S.,  Seth A.,Pauli W
Προς αυτή την κατεύθυνση διακεκριμένοι κβαντικοί φυσικοί, Berkmen H., o Hagelin J., ο Schwartz S., o Seth A.,Pauli W ,συνδεουν την κβαντική φυσική με την πνευματικότητα, ενθαρρύνοντας την Πνευματική Ανέλιξη μέσω πρακτικών διαλογισμού. Ο διαλογισμός είναι μια ενδιάμεση κατάσταση, ισορροπίας, ,κατά την οποία  ο ανθρωπος εχει ταυτόχρονη επίγνωση , και  της υποκειμενικής συνειδητότητας  και του συλλογικού ασυνειδήτου. Όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο πνευματικής ανέλιξης ,καθώς η συνειδησιακή ενέργεια είναι λεπτή ,τόσο είναι ευκολότερα διαχειρισιμη σε υψηλώτερα επίπεδα σαν αιθέρια παρά σαν στερεή μορφή κρυσταλλοποίησης. Φαντασθείτε τον  πηλό σαν την έννοια της συνειδητότητας και το σχήμα των σταμνών μετά το ψησιμο. Όσο πιο αραιό είναι το μιγμα του πηλου, τοσο ευκολοτερο είναι να δώσουμε το σχημα που θέλουμε στις στάμνες .Οταν τελειώσει η διεργασία μετα το ψήσιμο,δεν εχουμε πλέον εναλλακτικές τροποποίησης εκτος να τις σπάσουμε εξ ων συνετέθησαν και να κάνουμε την επεξεργασία του πηλού από την αρχή.
Καθώς ο διαλογισμός αυξάνει την αντιληπτική ικανότητα τόσο όσον αφορά τον εαυτό μας όσο και τον κόσμο, μέσα από τον διαλογισμό ερχομαστε πιο κοντα στην  αλήθεια ,οσον αφορά την επίγνωση μας ,για το ποια είναι η θέσης μας στο σύμπαν.O διακεκριμένος φιλόσοφος ,4 φορές τιμημένος με το βραβείο Πούλιτζερ, Robert Frost  παρατηρεί: ‘We dance round in a ring and suppose,But the Secret sits in the middle and knows. ‘που σημαίνει ότι αυτός που έχει γίνει  κύριος του κέντρου της ύπαρξης του ,δεν χρειάζεται πλέον να υποθέτει, γιατί  είναι γνώστης , ξέρει.
Ο διαλογισμός είναι μια τεχνική που δίνει στον άνθρωπο τη δυνατότητα της γνώσης της αλήθειας και την αποκοπή του από τον κόσμο των ψευδαισθήσεων, κάτι τέτοιο εννοεί ο Πλάτωνας μέσα από την αλληγορία του σπηλαιου.

Τέλος ο Hagelin J, κάνει μια αναφορά στον περιβαλλοντικό μηχανισμό της αποσύγκλισης (decoherence) που διαφέρει από τον λογικό μηχανισμό και απορρίπτει το αξίωμα του Penrose, ότι η ύλη καταστρέφεται και παύει να υπάρχει.
Ο Hagelin πρεσβεύει  ότι είμαστε εκδηλωμένες προοπτικές της μιας, ενιαίας ,συνεχούς συνειδησιακής ουσίας, ότι όλα μέσα μας και γύρω μας εξελίσσονται μέσα σε ένα αέναο συνεχές, του οποίου είμαστε εκφράσεις. Οπως τα κύματα είναι εκφράσεις του ωκεανου. Ο λόγος που έχουμε την ψευδαίσθηση ότι είμαστε ξεχωριστά κομμάτια μέσα στο σύμπαν είναι προϊόν ενός μεριδίου άγνοιας, που είναι αναγκαία συνθήκη, ώστε να δημιουργηθεί ένα σχισμα-όχημα που θα μας επιτρέπει να θεωρήσουμε τους εαυτούς μας δήθεν σαν  κάτι ξεχωριστό από την συνειδησιακή ουσία, ώστε να δημιουργηθεί η γέφυρα που θα περάσει η ουσία της συνειδητότητας ,από την διάσταση του ανεκδήλωτου πνεύματος  στην διάσταση της  εκδηλωμένης ύλης. Έτσι παρατηρούμε την αναγκαία και απαραίτητη σχέση πνεύματος και ύλης. Το πνεύμα χρειάζεται την υλη για να εκδηλωθεί (κατοικήσει) μέσα από αυτήν και  η υλη χρειάζεται το πνεύμα για να αποδεσμευθει από την αβάσταχτη φαυλότητα της ασημαντότητας, γιατί είναι η κατοίκηση του πνεύματος μέσα στην υλη, που δίνει αξία στην υλη, γιατί είναι το  πνεύμα που δεν έρχεται μόνο του ,αλλά μπορεί να κουβαλήσει  πάνω του όλες εκείνες τις χρήσιμης ποιότητες που χαρακτηρίζουν την ζωή από ομορφιά σοφία καλοσύνη ενότητα (συνεχίζεται)

Σχετικά με τον χώρο και τον χρόνο, βάσει της θεωρίας των strings και της entaglement theory, μια πληροφορία μπορεί να μεταφερθεί γρηγορότερα από την ταχύτητα του φωτός, υπερβαίνοντας τα φράγματα του τόπου και του χρόνου (Quantic mechanics ,Haluk Berkmen).
Έτσι ο Hagelin μας λέει, ότι οι σχέσεις μέσα στο σύμπαν δεν χάνονται (are never  collapsed), αλλά ακόμη και αν σιγούν, διακόπτονται, η παραμένουν αδρανείς, ΔΙΑΤΗΡΟΥΝ την πιθανότητα να συνεχισθουν από κει που διεκόπησαν(σε χρονο t  και  τoπo s στις γηινες συντεταγμενες).Δηλαδη διατηρουν εν δυνάμει τη δυνατότητα να αλληλεπιδράσουν όταν οι συνθήκες, το ευνοήσουν (strings theory), μέσα στο ενιαίο αέναο συνεχές και το εξηγεί μέσα από τον μηχανισμό της αποσύγκλισης  (decoherence).
Έτσι η neuroscience,σε μια διεπιστημονική συνεργασία, έχει εν δυνάμει την ευκαιρία να υποβοηθήσει, ώστε οι χρήσιμες για τον άνθρωπο τάσεις από αδρανοποιημένες μη-συγκλίνουσες (decoherent), να μετασχηματιστούν σε συγκλίνουσες τάσεις (coherent trends),in an inclusive emptiness process ,ένα στάδιο πριν την εκδήλωσή τους στην υλη, με σκοπό την ανύψωση της πνευματικής δόvησης αφ ενός όσον αφορά τον εαυτό μας και αφ ετέρου κατ’ επέκταση όσον αφορά το  σύμπαν.

Ιδιότητες των βιοφωτονίων του εγκεφάλου
Το  ολογραφικό πεδίο των  βιοφωτονίων του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος, και ίσως ακόμη και ολόκληρου του οργανισμού, μπορεί επίσης να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα οσον αφορά τη μνήμη  και άλλα φαινόμενα που συνδέονται με τη  συνείδηση, όπως δηλώνει ο νευροφυσιολόγος Karl Pribram και άλλοι. Οι ιδιότητες συνάφειας του πεδίου των  βιοφωτονίων με τη συνειδητότητα σχετίζονται στενά με  τις ιδιότητες του φυσικού κενού και υποδεικνύουν τον πιθανό ρόλο του βιοφωτονιακού πεδίου ως διεπαφή με τις μη φυσικές περιοχές του νου, της ψυχής και της συνείδησης. Η ανακάλυψη και μελέτη της εκπομπής βιοφωτονίων παρέχει επίσης επιστημονική υποστήριξη σε ορισμένες μη συμβατικές μεθόδους θεραπείας που βασίζονται σε έννοιες της ομοιόστασης (αυτορρύθμιση του οργανισμού), όπως διάφορες σωματικές θεραπείες, ομοιοπαθητική και βελονισμός. Η ενέργεια “ch’i” που ρέει στα ενεργειακά κανάλια του οργανισμού μας (μεσημβρινοί) που σύμφωνα με την παραδοσιακή κινεζική ιατρική ρυθμίζει τις λειτουργίες του σώματός μας μπορεί να σχετίζεται με κομβικές αρτηρίες  του βιοφωτονιακού πεδίου   του οργανισμού. Η «πράνα» της φυσιολογίας της ινδικής γιόγκα μπορεί να είναι μια παρόμοια ρυθμιστική ενεργειακή δύναμη που  βασίζεται  στα λεπτά, συνεκτικά ηλεκτρομαγνητικά βιο- πεδία(Marco Bischof, 1995 Biophotons ,The Light in Our Cells)

Στην εποχή μας  επιστήμονες ερευνούν  την  ορθότητα της συναρπαστικής  υπoθεσης ότι οι νευρώνες του εγκεφάλου μας θα μπορούσαν να επικοινωνούν και μέσω του φωτός. Υποπτεύονται ότι ο εγκέφαλός μας μπορεί να έχει κανάλια οπτικής επικοινωνίας, αλλά δεν έχουν ιδέα τι στοιχεία και με ποιον τρόπο, μεταφέρονται μέσα από αυτή τη διαδικασία επικοινωνίας .
Ακόμη πιο συναρπαστικός είναι ο ισχυρισμός ότι εάν υπάρξει μια οπτική επικοινωνία που πράγματι συμβαίνει, τα βιοφωτονια που παράγουν οι εγκέφαλοί μας μπορεί να επηρεαστούν σύμφωνα με  τον κλάδο της  κβαντικής θεωρίας που ονομάζεται entanglement theory, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξει ισχυρή σχέση μεταξύ αυτών των φωτονίων, της συνείδησης μας και ενδεχομένως με όσα  αναφέρονται σε πολλές κουλτούρες και θρησκείες σαν Πνεύμα. Η κβαντική entanglement theory λέει ότι 2 εμπλεγμένα φωτόνια αντιδρούν, εάν δηλαδή το πρώτο από τα δυο φωτόνια επηρεαστεί, ανεξάρτητα από το πού βρίσκεται το άλλο φωτόνιο στο Σύμπαν ,το δεύτερο φωτόνιο επίσης αντιδρά χωρίς καθυστέρηση. Πρόκειται δηλαδή για μια επαναστατική διαπίστωση, που σχετίζεται με το spill over effect.Είναι μια διαπίστωση που αυξάνει την υπευθυνότητά μας ,αν γνωρίζουμε ότι η ποιότητα των αισθήσεων που βιώνουμε τον κόσμο, μεταδίδεται αυτόματα σε μικρόκοσμους η μακρόκοσμους που είμαστε εμπλεγμένοι μαζί τους χωρίς να έχουμε ακριβή γνώση σε ποιες κοσμικές  διαστάσεις είναι τα άλλα μας μισά. Επομένως οσο  καλύτερης ποιότητας σήματα παράγουμε μέσα μας , τόσο καλύτερες ποιότητες στέλνονται προς τα εξω μας στον κόσμο και τόσο καλύτερος θα είναι ο κόσμος που ζούμε μέσα του και το μαγικό είναι ότι αυτόματα γινόμαστε συλλογικά (σε ολιστικό φασμα υπαρξης) συνδημιουργοί και συμμέτοχοι σ ένα κόσμο εξαίσιας ομορφιάς( https://www.livescience.com/28550-how-quantum-entanglement-works-infographic.html)
Δημιουργικότητα και νευροεπιστήμη

Researchers mapped brain activity when volunteers read poetry and prose. The results show that poetry is like music to the human mind. Image credit: Jens Langner. Οι ερευνητές χαρτογραφούσαν την εγκεφαλική δραστηριότητα όταν οι εθελοντές διαβάζουν ποίηση και πεζογραφία. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η ποίηση είναι σαν τη μουσική στο ανθρώπινο μυαλό.
Η σχέση της δημιουργικότητας με την συνειδητότητα είναι προφανής καθ όσον  Όλες οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες είναι αποτέλεσμα της δημιουργικότητας, που μπορεί να γίνει αντιληπτή ως πράξη μη τοπικής ,αλλα  στιγμιαίας αλληλεπίδρασης με ένα άλλο πεδίο της πραγματικότητας .ο Βerkmen μας λέει ότι οι πληροφορίες μπορούν να φθασουν μέχρι εμάς  σαν strings,άυλες χορδές, ινες, σαν να περνούν από τούνελ,  και μπορούν να γίνουν αντιληπτές  στιγμιαία, γρηγορότερα από την ταχύτητα του φωτός. Έτσι, «η δημιουργικότητα μπορεί να γίνει κατανοητή ως πράξη μη τοπικής στιγμιαίας αλληλεπίδρασης με ένα άλλο πεδίο της πραγματικότητας» (Η.Berkmen 2017)Αλλά πως η δημιουργικότητα σχετίζεται με την Neuroscience,ερευνες αποδεικνύουν ότι όταν τα ατομα βρίσκονται κατω από την επήρεια δημιουργικής διαδικασίας (μουσική,τραγούδι,ζωγραφική,ποίηση,η κάθε άλλη διαδικασία έκφρασης),ο εγκέφαλος είναι σαν να βρίσκεται σε πάρτυ με πυροτεχνήματα,μια πληθώρα περιοχών του φωτιζεται, και τρομερά πολύπλοκες  νευρικες διαδικασίες συμβαίνουν αυτόματα ,καθως ανταλασσονται πληροφορίες μεταξυ των δυο ημισφαιριων του εγκεφαλου με ένα αξιοθαύμαστο τρόπο( Bolwerk A.2014  “How Art Changes Your Brain”. ,Limb,Braun, 2008 “Neural substrates of spontaneous musical performance” )

Ο Hagelin λέει ότι δεν είμαστε ξεκομμένα μέρη από ένα θεμελιώδες σύνολο, που μπορούν  να καταστραφούν  και να μην υπάρχουν πια, αλλά μπορούμε να είμαστε απλά αδρανείς, σαν μια σπίθα μέσα στη στάχτη , διατηρώντας την δυνατότητα να αλληλεπίδρασουμε με το σύνολο και πάλι, όταν οι συνθήκες το ευνοήσουν. Αυτό το θεμελιώδες σύνολο είναι ο τομέας συνείδησης (Μ. Planck) και είναι πιο βολικό για εμάς τους ίδιους να διαμορφώνουμε την αντίληψη ότι είμαστε ένα μέρος μέσα από αυτό, παρά ένα ξεχωριστό κομμάτι, από αυτό το θεμελιώδες σύνολο που αποτελεί την ουσία της συνειδητότητας .

Νευροεπιστήμη και τεχνη

Σχετικά με την τέχνη δεν υπάρχουν πολλά που πρέπει να πει κανείς, οι έρευνες (B Bolwerk A, 2014 και C Limb 2008) ήταν πολύ περιγραφικές, απεικονίζοντας την  τέχνη ως μαγικό χαλί, που σπάζει κάθε όριο χώρου και χρόνου και μεταφέροντας τον ακροβάτη που είναι επιβιβασμένος επάνω του, σε ένα  ατελείωτο αριθμό θαυμάτων στις  σφαίρες της υποκειμενικής αντίληψης της πραγματικότητας. Έτσι καταφέρνει να  αγκυροβολήσει  τον επιβάτη μέσα από αρχετυπικές διαδικασίες και ερεθίσματα, στο κέντρο της δράσης, καθιστώντας τον ταυτόχρονα και Κύριο και μάρτυρα της εξαίσιας  διαδικασίας της ζωής. Αυτή την κατάσταση εννοεί ο D. Gunamuktananda λέγοντας «Αυτή η βαθιά κινητήρια  πεποίθηση, της παρουσίας μιας ανώτερης λογικής σοφής  δύναμης, η οποία αποκαλύπτεται στο ακατανόητο σύμπαν , είναι η ιδέα μου για τον Θεό».
Είναι  η ίδια αντίληψη του Αϊνστάιν όταν παρατηρεί  ότι «το υψηλότερο συναίσθημα που μπορούμε να βιώσουμε είναι η αίσθηση του απόκρυφου και βρίσκεται  στη ρίζα όλων των αληθινών επιστημών».
“As you live deeper in the Heart….
the Mirror gets clearer and cleaner.” RUMI
Και επειδη το αποκρυφο συνδέεται με το κεντρο που βρισκεται ενεργειακα στο τσάκρα της περιοχής της καρδιάς,η επόμενη αναδυόμενη,τα μεγιστα υποσχόμενη  επιστήμη, θα είναι εκείνη που θα μελετα εντατικά, τις λειτουργιες του εγκεφάλου σε σχεση με τα ερεθίσματα που προκαλούν στο ενεργειακό πεδίο του κέντρου της καρδιας. Αυτη η παραπάνω ισως  προφητική θα έλεγα  άποψη μου, ενισχύεται από το γεγονός ότι το κέντρο της καρδιάς είναι το κατ εξοχην πεδίο μεσα στο, και από το  οποιο αναδύεται,εκδηλωνεται εκφραζεται η συνειδητότητα εκφραζόμενη δια μεσου της υλης.Μετά ισως να ακολουθήσει ενας νεος επαναληπτικός κύκλος ζωής που οι ανθρωποι θα ξεκινήσουν παλι  από χαμηλές δονήσεις συνειδητότητας ,για να ξαναφτάσουν τις  ψηλότερες  κοκ.
ΣΥΜΠΑΘΕΙΑ EMPATHY …

Για  να γίνουν όλα αυτά τα αναγκαία οι επιστήμονες θα εφεύρουν τρόπους να ουδετεροποιήσουν  την μοναδικότητα της εγωιστικής συμπεριφοράς ,μειώνοντας την ποσότητα της άγνοιας που μας χρειάζεται για να εκφραζόμαστε σαν ξεκομμένες προσωπικότητες από την ολότητα. Η εμπάθεια  η συμπάθεια από το ρημα συν+πασχω,δηλαδη συναισθάνομαι τι νοιώθει ο άλλος,δεν είναι τιποτα άλλο από το «κοινο» στις αρχαιες θεατρικές παραστάσεις,που αφορουσε το κοινο αισθημα που αναδυόταν μεταξυ ηθοποιου και θεατου.
Αυτό είναι το πρωτο βημα,μαζι με την εμπνευση   στην θεωρία του  design thinking.

To  δευτερο βημα είναι η γεννηση της ιδεας και το τριτο  βημα ,η πρακτικη εφαρμογη της ιδεαςστον κοσμο που ζουμε.

Η τεχνικές που χρησιμοποιούν οι νευροεπιστήμονες έχουν την παρακάτω λογική: αναπτύσσονται τα κεντρα του εγκεφάλου που καλλιεργούνται στοχευόμενες ποιότητες όπως είναι η δημιουργικότητα,για να ξυπνήσουν τον μηχανισμό του εγκεφάλου σε ατομικό επίπεδο
Δευτερο βήμα είναι , ,χρησιμοποιωντας διάφορους παράγοντες και κυρίως  μέσα από την τέχνη,να καλιεργήσουν  αξιες που προάγουν συμπάθεια ,αγάπη ,ειρήνη, ταπεινότητα, εθελοντισμό ,που ξυπνανε ψυχικά χαρίσματα που έχουν σχέση με την ολότητα.
Στο τρίτο στάδιο, μέσα από την καλλιέργεια της εμπάθειας ,οι ποιότητες αυτές ενθαρρύνονται να  διαχέονται (spill over effect) μέχρι να αφομοιωθούν περίπου εως  το 75% του στοχευόμενου πληθυσμού. Μετά δεν χρειάζεται να προσπαθήσουν για το άλλο 25%,, γιατί η υπόλοιπη εργασία θα γινει αυτόματα, μεσω του μηχανισμού «mirror neurons process»Κατι τέτοιο έκαναν οι πρόγονοι μας μέσω της δενδρολατρείας ,η εκκλησία μέσω της θείας κοινωνίας ,ενώ τώρα έχει επιστρατευθεί και η τεχνολογία μεσω της νευροφυσικής,που λειτουργωντας σε 2 επιπεδα ειτε χαρτογραφώντας ειτε επεμβαίνοντας στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
“Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να κάνετε έναν χάρτη του μυαλού σας. Κάντε ένα χάρτη των συναισθημάτων σας. Μην κρίνετε τα πράγματα σε αυτό, απλώς το παρατηρήστε.Και αυτή είναι η αρχή της τεχνολογίας για την υπερνίκηση των αρνητικών συναισθημάτων”(Δαλάι Λάμα).
Σήμερα η νευροφυσική επιστήμη εχει φθασει στο σημείο να εχει την δυνατότητα να τροποποιει τις συμπεριφορές μας ,διεγείροντας επεμβατικά συγκεκριμένες περιοχές στον εγκέφαλο μας.Ομως ο Σωκράτης δεν έκανε κατι παρόμοιο.
Επίσης οι πόροι στον πλανήτη λιγοστεύουν, τα όρια αναρχης διαχείρησης στενευουν.Κάποιοιαπ αυτούς  που  τον διαχειρίζονται  προσπαθουν να παρουν βελτιστα μέτρα.Μήπως θελουν να μείνουν στον πλανήτη οι άριστοι?Ομως ο Θεός μας έπλασε όλους ίδιους ,ο καθένας μας αν σταματήσει να βλέπει τον εαυτο του ότι εχει περισσότερα δικαιώματα από τον διπλανό του,μπορεί να σκαρφαλώσει στην κλίμακα της αριστείας.
Το μεγάλο διλημα στην εποχή μας είναι : θα είμαστε  άραγε ικανοί,σε ατομικό και συλλογικο επίπεδο, να διορθώσουμε από μόνοι μας τυχόν αρνητικά συναισθήματα για να συνυπάρξουμε μέσα σε ένα παγκοσμοιοπημένο πλανήτη σε ειρήνη και ομόνοια δείχνοντας σεβασμό κατανόηση και αποδοχή στη διαφορετικότητα των συνανθρώπων μας ,όπως και αυτοί προς εμάς?

Της Ευαγγελίας Παναγιωτάκη 

Πηγή

Σε όλο τον κόσμο οι επιστήμονες ψάχνουν εδώ και χρόνια να εντοπίσουν τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη και, αυτή τη φορά, αστρονόμοι στην Ελβετία ίσως το κατάφεραν. Όπως ανακοίνωσαν, αναλύοντας τα στοιχεία που έχει συλλέξει το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων Χ «XMM-Newton» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), βρήκαν ένα μυστηριώδες «σήμα» που προέρχεται από δύο διαφορετικές περιοχές του διαστήματος, από τον γαλαξία της Ανδρομέδας και από το γαλαξιακό σμήνος του Περσέα.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τους Αλεξέι Μπογιάρσκι και Όλεγκ Ρουχάϊσκι του Εργαστηρίου Σωματιδιακής Φυσικής και Κοσμολογίας της Ομοσπονδιακής Πολυτεχνικής Σχολής της Λωζάνης (EFPL), που θα κάνουν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό φυσικής "Physical Review Letters", δήλωσαν ότι το σήμα δεν αντιστοιχεί σε κανένα γνωστό σωματίδιο ή άτομο ύλης, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να παράγεται από τη σκοτεινή ύλη.
Η σκοτεινή ύλη υπολογίζεται ότι αποτελεί τουλάχιστον το 80% του υλικού σύμπαντος, ενώ το υπόλοιπο είναι η κοινή ορατή ύλη. Η σκοτεινή ύλη γίνεται αντιληπτή έμμεσα από την ισχυρή βαρυτική επίδραση που ασκεί στα άστρα και στους γαλαξίες, αλλά δεν αλληλεπιδρά με το φως (ούτε το εκπέμπει, ούτε το απορροφά), γι' αυτό παραμένει αόρατη.
Σύμφωνα εξάλλου με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ευρωπαϊκής αποστολής «Πλανκ» στο διάστημα, η συνολική μάζα-ενέργεια του γνωστού σύμπαντος κατανέμεται ως εξής: κοινή ύλη 4,9%, σκοτεινή ύλη 26,8% και σκοτεινή ενέργεια 68,3%.
Κατά καιρούς, οι επιστήμονες έχουν προτείνει διάφορα «εξωτικά» σωματίδια ως πιθανά συστατικά της σκοτεινής ύλης, όπως τα ασθενώς αλληλεπιδρώντα σωματίδια μάζας (WIMPS), τα αξιόνια, τα «στείρα» νετρίνα κ.α. Επειδή τα στείρα νετρίνα, όταν διασπώνται, πιστεύεται ότι παράγουν ακτίνες Χ, οι ερευνητές στην Ελβετία εκτιμούν ότι το σήμα από την Ανδρομέδα και από τον Περσέα προέρχεται από τέτοια νετρίνα της σκοτεινής ύλης.
Αν αυτό αληθεύει, τότε ανοίγει μια νέα εποχή για την κοσμολογία, αστρονομία και την αστροφυσική. Όμως η ανακάλυψη θα πρέπει να επιβεβαιωθεί, κάτι όχι εύκολο.
πηγή 

Η Ουσία που ο καθένας μας φέρνει μέσα του έρχεται απο ψηλά, απο τον Ουρανό. 
Η θαυμαστή αυτή Ουσία προέρχεται απο τον Γαλαξιακό δρόμο. 
Περνώντας μέσα απο τον Ήλιο και τους Πλανήτες μπαίνει σε αυτόν τον Κόσμο και έρχεται μέσα μας. 
Οι ''Πατέρες'' μας έφτιαξαν το κατάλληλο Σώμα για να δεχτεί την Ουσία που φτιάχτηκε απο τα Άστρα. 
Εφόσον δουλεύουμε εντατικά πάνω στον Εαυτό μας θα γυρίσουμε Νικητές στην Αγκαλιά της Κοσμικής Μητέρας.(S.A.W)

 Ομιλία σε μαθητές του νομού Αχαΐας στο πλαίσιο του 13ου Πανελληνίου Συνεδρίου της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών, Πάτρα, Μάρτιος 2010. Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Φυσικός Κόσμος", της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών, τεύχος 37. 

 Κατ’ αρχάς να σας πω ότι έγινα φυσικός επειδή από μικρό παιδί είχα απορίες ή καλύτερα, απορία. Απορία για το τι είναι αυτό που βλέπω, ακούω, πιάνω. Οι απορίες μου ήταν στο επίπεδο αυτό, δηλαδή τι είναι η ύλη, το φως, τα πράγματα, και με βασανίζουν ακόμη μέχρι σήμερα και απορώ και με πολλούς συναδέλφους μου, οι οποίοι επειδή έχουν αποκτήσει μεγάλη γνώση της φυσικής, πολύ περισσότερη ίσως απ’ όση εγώ κατέχω, δε νοιώθουν πλέον να ’χουν απορίες. Είναι ήσυχοι. Εγώ θεωρώ ότι ο άνθρωπος που δεν έχει απορίες, δεν αισθάνεται μέσα του διαρκή απορία για τον κόσμο και πιστεύει ότι όλα του τα ερωτήματα θα τα λύσει σιγά – σιγά η επιστήμη, ότι αυτό είναι πολύ επικίνδυνο φαινόμενο.

 Πριν όμως σας μιλήσω για τον άνθρωπο σε σχέση με την Φυσική Επιστήμη και την Φυσική Θεωρία, θα σας δώσω όσο γίνεται πιο απλά μια συνοπτική εικόνα από την Φυσική Επιστήμη.

 Σήμερα ζούμε όπως λέγεται την τρίτη επανάσταση της Φυσικής. Η πρώτη ήταν με την Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν, η Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας καταρχάς και μετά η Γενική Θεωρία. Αρχικά οι Φυσικοί από τον Νεύτωνα μέχρι τον Αϊνστάιν πίστευαν ότι ο κόσμος είναι κάτι το απλό. Ότι όλα τα φαινόμενα εξηγούνται από την κίνηση των ατόμων στον κενό χώρο και τις δυνάμεις που ασκούν τα άτομα το ένα στο άλλο. Ο κενός χώρος ή ο απόλυτος χώρος όπως και ο απόλυτος χρόνος υπήρχαν πάντα ανεξάρτητα από την ύλη και τις δυνάμεις. Αυτό το λέμε μηχανιστικό κοσμοείδωλο και το χαρακτηρίζουμε αναγωγικό, όλα δηλαδή τα φαινόμενα ανάγονται σε απλές κινήσεις μέσα στον κενό χώρο, και ντετερμινιστικό, δηλαδή το μέλλον περιγράφεται πλήρως κα προγνωρίζεται από το παρελθόν χωρίς να φέρνει τίποτα νέο μέσα στον κόσμο, αφού όλα είναι άτομα και κενός χώρος.

 Ακόμη, οι φυσικοί νόμοι επιτρέπουν και την αντιστροφή του χρόνου και την κίνηση πίσω, από το μέλλον στο παρελθόν, κάτι τόσο αφύσικο για την καθημερινή μας εμπειρία όπου τίποτα δεν γυρνά πίσω και όλα περνούν ανεπιστρεπτί. Τέλος, μέσα σε αυτήν την εικόνα της κλασικής φυσικής θεωρίας ο άνθρωπος δεν υπάρχει αντικειμενικά, αφού και αυτός και η σκέψη του και η συνείδησή του και ό,τι άλλο αισθάνεται δεν είναι τίποτε άλλο παρά κίνηση ρευμάτων στους νευρώνες και στον εγκέφαλο.

 Η Θεωρία της Σχετικότητας, λοιπόν, αλλάζει όλη αυτήν την εικόνα. Ενώνει τον χώρο με τον χρόνο σε κάτι ενιαίο, τον 4-διάστατο χωροχρόνο (Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας) και κατόπιν εισάγει το ενοποιημένο πεδίο που ενοποιεί τον χώρο, τον χρόνο, την ύλη και την ενέργεια (Γενική Θεωρία της Σχετικότητας). Η ύλη, είτε σαν σωματίδια είτε σαν πεδία (ενέργεια), είναι ιδιότητα του καμπύλου χωροχρόνου. Έτσι, ο κόσμος αποκτά μια ενότητα. Μάλιστα ο χωροχρόνος και η ύλη - ενέργεια αρχίζουν να υπάρχουν με το big-bang, την μεγάλη έκρηξη, πριν από 15 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια. Από τότε ο χώρος διαρκώς διαστέλλεται.

 Μετά τον Αϊνστάιν η δεύτερη επανάσταση γίνεται με την Κβαντική Θεωρία της Φυσικής που ξεκινά με τους Πλανκ, Αϊνστάιν, Μπορ και Ντε Μπρέιγ και ολοκληρώνεται με τους Χάιζενμπεργκ, Σρέντιγκερ, Ντιράκ και Μπορν.

 Για να γίνει έντονη η εικόνα της κβαντικής επανάστασης σκεφτείτε ως εξής. Ξέρω ότι κάποιος μαθητής είναι μέσα στο αμφιθέατρο. Πριν όμως ανοίξω το φως και παρατηρήσω πού ακριβώς είναι, εδώ είναι η επανάσταση, δεν μπορώ να πω ότι είναι κάπου συγκεκριμένα αλλά βρίσκεται σε μια νόθα κατάσταση ύπαρξης και μη ύπαρξης. Δηλαδή δυνάμει είναι σε όλο το αμφιθέατρο σαν ένα κύμα πιθανότητας. Όταν όμως ανοίξω το φως, τότε ο μαθητής περνά από την νόθα κατάσταση, του είναι και μη είναι, στην πραγματική κατάσταση, γίνεται πραγματικότητα και τον βρίσκω να κάθεται σε ένα θρανίο. Πριν τον παρατηρήσω δεν μπορώ να πω ότι ήταν κάπου συγκεκριμένα αλλά ήταν δυνάμει παντού με κάποια τάση να εμφανιστεί κάπου. Με την παρατήρηση περνά από την δυνατότητα στην πραγματικότητα. Αν αυτό σας φαίνεται παράλογο και τρελό για τον μακρόκοσμο, όμως έτσι συμβαίνει στον μικρόκοσμο με τα ηλεκτρόνια μέσα στο άτομο ή τα κουάρκς μέσα στα πρωτόνια ή τα νετρόνια.

 Τα πράγματα του μικρόκοσμου δεν υπάρχουν αλλά γίνονται. Δηλαδή, σύμφωνα με την Κβαντική Θεωρία τα πράγματα στο μικροσκοπικό επίπεδο δεν υπάρχουν με αντικειμενικό τρόπο αλλά διαρκώς δημιουργούνται και περνούν από την δυνατότητα στην πραγματικότητα. Και αυτό είναι μια από τις πολλές παραδοξότητες της Κβαντικής Θεωρίας. Σε συνάφεια με αυτό είναι και το φαινόμενο Αινστάιν – Ποντόλσκι - Ροσέν, σύμφωνα με το οποίο στην Κβαντική Θεωρία δύο σωματίδια όσο μακριά και αν βρεθούν διατηρούν μια εκπληκτική ενότητα μέσω ατοπικών (δηλαδή μη χωρικών – τοπικών) αλληλεπιδράσεων. Αυτό δείχνει την ενότητα του κόσμου, μολονότι αυτός αποτελείται από πολλά επιμέρους υλικά σωματίδια.

 Ακόμη περισσότερο, στην Κβαντική Θεωρία μαθαίνουμε ότι τα σωματίδια είναι νέφη πιθανότητας και διαρκώς δημιουργούνται από το κβαντικό κενό, όπως αυτό περιγράφεται με την εξίσωση του Σρέντινγκερ και την Κβαντική Θεωρία Πεδίου. Στο κοσμολογικό επίπεδο η Κβαντική Θεωρία δείχνει ότι ολόκληρο το σύμπαν προήλθε από το λεγόμενο κβαντικό κενό ή αλλιώς, το απόλυτο τίποτα. Τέλος, η Κβαντική Θεωρία έδειξε ότι η ύλη δεν είναι και τόσο υλική και ότι είναι δυνατόν η μάζα ενός μεγάλου αστεριού να μπορεί να συμπυκνωθεί σε μηδενικό σχεδόν όγκο. Καταλαβαίνετε τώρα πόσο μακριά μας πήγε η Κβαντική Θεωρία από τις απόψεις του Νεύτωνα που μαθαίνετε στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο.

 Η τρίτη επανάσταση της Φυσικής Θεωρίας γίνεται στις μέρες μας με την λεγόμενη Θεωρία του Χάους και της Πολυπλοκότητας. Η θεωρία αυτή ξεκίνησε με τις παράδοξες ανακαλύψεις περί αστάθειας των δυναμικών συστημάτων του Πουανκαρέ και συνεχίστηκε με τις ανακαλύψεις του Λόρεντζ (φαινόμενο πεταλούδας) καθώς και τις ανακαλύψεις των Φαϊενμπάουμ, Ρουέλε, Πριγκοζίν, Νίκολη και άλλων.

 Μερικές λέξεις κλειδιά στην νέα αυτή θεωρία είναι η αυτοργάνωση και η δημιουργία τάξης από το χάος, η δημιουργία πληροφορίας, οι παράξενοι ελκυστές, η δυναμική των συσχετίσεων, η μη γραμμικότητα, κ.ά. Στην Θεωρία της Πολυπλοκότητας που ακόμη διαμορφώνεται η Φυσική Θεωρία ευρίσκεται μπροστά σε συγκλονιστικές ανακαλύψεις με κορυφαία αυτή που μας δείχνει ότι ένα φυσικό σύστημα είναι ένα όλον που δεν εξηγείται από τα μέρη του και ότι το σύμπαν και ο κόσμος δημιουργούνται συνεχώς και όχι με τυχαίο τρόπο αλλά με μια μαθηματική και μη αναγωγική νομοτέλεια. Ακόμη και οι φυσικοί νόμοι δημιουργούνται. Τίποτα δεν προϋπάρχει ως πραγματικότητα και όλα γίνονται από το μη ον και από το μηδέν.

 Στην Σχετικότητα, στην Κβαντική Θεωρία και στην Πολυπλοκότητα η Φυσική Θεωρία παίρνει αφηρημένο μαθηματικό χαρακτήρα. Οι φυσικές μορφές από το μικροσκοπικό μέχρι και το μακροσκοπικό επίπεδο περιγράφονται με προχωρημένες μαθηματικές θεωρίες και εξισώσεις, κάτι που το είχαν κατανοήσει οι αρχαίοι Έλληνες, ιδιαίτερα ο Πυθαγόρας, ο οποίος δίδασκε ότι όλα τα πράγματα αποτελούνται από αριθμούς και ότι η ουσία του κόσμου είναι ο αριθμός- και που δείχνει την κρυμμένη λογική υφή και λογικότητα του κοσμικού γίγνεσθαι. Ακόμη, στην Κβαντική Θεωρία και στην Πολυπλοκότητα κυριαρχεί η οντολογική πιθανοκρατία. Δηλαδή, ο κόσμος δημιουργείται διαρκώς ελεύθερα και όχι ντετερμινιστικά ή προκαθορισμένα. Ο κόσμος δεν είναι νεκρή μηχανή αλλά κρύβει μέσα του αυθορμησία και ζωντάνια. 

 Συμπυκνώνοντας τις τρείς επαναστάσεις, λέμε ότι η σύγχρονη Φυσική Θεωρία δείχνει ότι ζούμε σε έναν κόσμο διαρκώς δημιουργούμενο με μια εσωτερική και ανεξήγητη λογική. Τα όντα είναι μορφές μέσα σε μορφές, λόγοι μέσα σε λόγους, το σύμπαν είναι ένα ποίημα που διαρκώς «γράφεται» και οι λέξεις του είναι οι κοσμικές μορφές από το μικροσκοπικό μέχρι το μακροσκοπικό επίπεδο. Τίποτα δεν είναι τυχαίο και συγχρόνως τίποτα δεν είναι προκαθορισμένο. Το μέλλον δημιουργείται και είναι διαρκώς νέο ενώ εμπλουτίζει τον κόσμο με οντολογική καινοφάνεια, έτσι ώστε το μέλλον να μην ταυτίζεται με το παρελθόν και να μην μπορεί να αντιστραφεί ο χρόνος. Αυτό είναι και το βαθύτερο νόημα της Αρχής της Εντροπίας στην Θερμοδυναμική. Εντέλει, η κάθε χρονική στιγμή είναι κάτι το μοναδικό και ανεπανάληπτο, όπως και κάθε φυσική ύπαρξη, με κορύφωση τον άνθρωπο. Κοντολογίς, ζούμε σε ένα διαρκώς συντελούμενο θαύμα που η Φυσική απλώς περιγράφει αλλά αδυνατεί να εξηγήσει. Η επιστημονική γνώση καταντά ένα είδος θαυμαστής προφητείας. Ο Αϊνστάιν θα πει ότι το ακατανόητο του κόσμου είναι το κατανοητό του, προειδοποιώντας μας έτσι να μην φυλακιζόμαστε στην ανόητη φαντασία ότι η επιστήμη είναι η αρχή και το τέλος της γνώσης.

 Ο Αϊνστάιν, ο οποίος θεωρείται ο καλύτερος ίσως – και είναι μάλλον- φυσικός όλων των αιώνων. Κατ’ αρχάς όταν έφυγε από την Ευρώπη διωγμένος από το ναζιστικό σύστημα και πήγε στην Αμερική πήρε μαζί του μόνο δύο βιβλία, ενός Έλληνα και ενός Ρώσου: Ο ένας ήταν ο Ησίοδος και ο άλλος ήταν ο Ντοστογιέφσκι. Δεν πήρε τίποτε άλλο! Διότι ο Αϊνστάιν αισθανόταν τη Φυσική Θεωρία ως μέρος ενός μεγαλύτερου πράγματος. Ο ίδιος έλεγε ακόμη κάτι πολύ χαρακτηριστικό, ότι “μέχρι που γέρασα νοιώθω πάντοτε το ίδιο αίσθημα μυστηρίου, απορίας και θαυμασμού που ένιωθα μικρό παιδί, γιατί δηλαδή η μαγνητική βελόνα όταν τη μετακινήσετε από την ισορροπία της, αφού κάνει μερικές ταλαντώσεις, θα πάει και θα διαλέξει μια συγκεκριμένη κατεύθυνση – πάντα την ίδια – και θα σταματήσει και θα ισορροπήσει εκεί!”. Πόσοι από εμάς, μαθητές ή καθηγητές, βλέπουμε με απορία αυτό το τόσο απλό και σύνηθες φυσικό φαινόμενο; Δεν συγκλονιζόμαστε από ένα τέτοιο φαινόμενο, διότι δεν νοιώθουμε το βάθος της Φυσικής Θεωρίας. Απλώς παπαγαλίζουμε έτοιμες και νεκρές γνώσεις.

 Προσέξτε! Αυτό το απλό πράγμα ήταν για τον Αϊνστάιν μια απορία που την είχε ως ότου γέρασε. Ακόμη, ο Αϊνστάιν έλεγε και κάτι άλλο, ότι “όποιος άνθρωπος δεν νοιώθει το μυστήριο μέσα στη φυσική πραγματικότητα, μέσα στον κόσμο, δεν αξίζει να ζει! Είναι σαν σβησμένο κερί!” Όπως ένα σβησμένο κερί δεν ωφελεί τίποτα. Ωφελεί όταν το ανάψουμε και τότε φωτίζει γύρω μας και κάνουμε δουλειές, έτσι και ο άνθρωπος όταν το πνεύμα του δεν αντιλαμβάνεται το μυστήριο γύρω του και μέσα του, αν θέλετε, είναι σβηστό κερί, είναι νεκρός ως προς το πνεύμα. Μάλιστα έλεγε ότι “το ανθρώπινο λογικό μπορεί να διεισδύσει μέσα στο μυστήριο των πραγμάτων σ’ ένα πολύ μικρό βάθος. Όπως στη θάλασσα μπορούμε να κατεβούμε 50, 100, 200 μέτρα. Στο βάθος του ωκεανού μένει απρόσιτο”. Προσέξτε το αυτό!

 Έτσι και η πραγματικότητα γύρω μας, μολονότι έχουμε δημιουργήσει μια προχωρημένη τεχνολογία που μας εξαπατά όλους – ότι δηλαδή τα πράγματα είναι απλά, τα έχουμε ερμηνεύσει, τα έχουμε κατανοήσει, άρα πάμε τώρα βόλτα στην καφετέρια, δεν έχουμε να μάθουμε τίποτε άλλο. Αυτό είναι ένα ψέμα, είναι μια ψευδαίσθηση. Κι αυτό το ψέμα είναι επικίνδυνο ! Γιατί; Γιατί ο άνθρωπος με σβηστό το πνεύμα, με την άποψη ότι τα πράγματα τα έχει εξηγήσει και ότι είναι απλά, γίνεται ό,τι πιο επικίνδυνο και για τον εαυτό του και για τους άλλους. 

 Βλέπουμε σήμερα και ακούμε ότι πάνω στη γη τα δύο τρίτα περίπου του κόσμου ζουν σε συνθήκες υπανθρώπινες, πείνας, δίψας, πολέμου, φτώχειας, χωρίς αυτό να απασχολεί τους υπόλοιπους. Ακόμη και στις προοδευμένες χώρες πολλά εκατομμύρια ανθρώπων ζουν μέσα σε χαρτοκούτια ή κάτω από γέφυρες ή μέσα στον υπόγειο σιδηρόδρομο. Και αυτό είναι ένα σημάδι για το πόσο λίγο έχουμε προοδεύσει ως άνθρωποι, ως ανθρώπινη κοινωνία και ως πνευματικά όντα. Ή πόσο λίγο κατανοούμε την αξία της ύπαρξης πέρα από εμάς ή και μέσα σε εμάς. Να πούμε όμως και το άλλο, ότι εμείς, οι σοφοί και πλούσιοι με επιστήμη και γνώση, βομβαρδίζουμε με πολύ εξελιγμένη τεχνολογία ανθρώπους, χώρες, λαούς και φονεύουμε χιλιάδες ή εκατομμύρια αμάχους για να τους τιθασεύσουμε.

 Ακόμη, εμείς οι επιστήμονες δουλεύουμε κι αφιερώνουμε όλη μας τη γνώση και τη διάνοια στο να κατασκευάζουμε αυτά τα όπλα πολυτελείας. Και είναι όπλα που φονεύουν το σώμα και όπλα που φονεύουν το πνεύμα, όπως η άσοφη τηλεόραση, το εμπόριο του λευκού θανάτου, η μουσική που διαλύει την σκέψη και την αίσθηση και άλλα πολλά. 

 Αυτά λοιπόν τα πράγματα ένας Φυσικός που έχει αρχίσει και εμβαθύνει λίγο στην Φυσική Επιστήμη, στη Φυσική Θεωρία, τα βλέπει ως τρέλα και ως παραλογισμούς και αναγκαστικά γίνεται επαναστάτης με μια βαθιά ανθρώπινη έννοια και όχι με μια ιδεολογική, πολιτική, επιφανειακή έννοια. Αυτό όμως είναι ένα πρώτο επίπεδο.

 Θα προσπαθήσω να σας δείξω και μερικά άλλα πράγματα που σχετίζονται με την Φυσική και τους Φυσικούς. Όταν ήμουν λίγο μικρότερος από εσάς, ζούσα σ’ ένα χωριό λίγο πιο κάτω από την Πάτρα όπου δεν είχαμε ούτε τηλεόραση, ούτε τόσα παιχνίδια ή ίντερνετ καφέ και ό,τι άλλο σπουδαίο έχετε τώρα εσείς. Καθόμουν λοιπόν τότε με τις ώρες και κοιτούσα το ποτάμι, τα πουλιά, τη φύση, όλο το φυσικό περιβάλλον και στιγμές – στιγμές αισθανόμουν ότι αυτό το πράγμα είναι ένα μυστήριο που δεν μπορούσε το μυαλό μου να διαχειριστεί και έμενα έκθαμβος και εκστασιασμένος. Και ιδιαίτερα μέχρι να πεθάνω, θα θυμάμαι το συγκλονιστικό άρωμα κάποιων λουλουδιών που έβγαιναν το χειμώνα, τα μανουσάκια. Νομίζω ότι αργότερα αποφάσισα να γίνω Φυσικός από το άρωμα αυτών των λουλουδιών. Διότι αισθανόμουν ότι όλος ο κόσμος είναι ένα εκπληκτικό πράγμα, γεμάτο με αυτό το άρωμα, ακόμη και στην οποιαδήποτε ταπεινή του μορφή. Μπορώ να σας πω ότι την Φυσική την αγάπησα, διότι ένοιωθα να ενδιαφέρεται για το μυστήριο που έβλεπα παντού και που με έλκυε με ανίκητη δύναμη. 

 Εάν μπορέσετε λίγο να ξεφύγετε από τη φυλακή που σας έχουμε βάλει σήμερα εμείς οι δάσκαλοί σας ή οι γονείς σας ή που εσείς οι ίδιοι έχετε βάλει τον εαυτό σας και μπορέσετε και δείτε μια αχτίδα φωτός, μια πέτρα, μια σταγόνα νερό, ένα σύννεφο, ένα ζώο, να δείτε έναν άλλο άνθρωπο, αν δείτε γύρω σας τον κόσμο, τότε θα αισθανθείτε ότι είστε μπροστά σε ένα γεγονός, σε μια πραγματικότητα, σε κάτι το οποίο σας συγκλονίζει και δεν σας αφήνει να ησυχάσετε! Σας αναγκάζει να βγείτε από την καθημερινότητά σας, να νοιώσετε ότι κάτι μεγάλο σας λείπει ή απουσιάζει και να γίνετε άρχοντες κατά το πνεύμα, να γίνετε ελεύθεροι! Και είναι σημαντικό αυτό: Το να είσαι δηλαδή ελεύθερος πολίτης σημαίνει ότι έχει ξυπνήσει μέσα σου μια απορία, μια δίψα, μια πείνα που δεν σε αφήνουν ήσυχο όσο ζεις πάνω σ’ αυτή τη γη!


 Η Φυσική Επιστήμη λοιπόν, είναι μια κατ’ εξοχήν επαναστατική επιστήμη, διότι προήλθε από την ανάγκη αυτή του ανθρώπου να γνωρίσει τι είναι αυτό που είναι απέναντί του: Τι είναι αυτό που βλέπω; Τι είναι αυτό που αγγίζω; Τι είναι αυτό που στέκεται απέναντί μου; 


 Σήμερα ένα μεγάλο θέμα που θέτει η Φυσική Θεωρία είναι η έννοια το παρατηρητή και η έννοια της συνείδησης. Προσέξτε το αυτό! Όλα τα άλλα τα κάνουμε και τα θεωρούμε σημαντικά επειδή έχουμε τη δυνατότητα να γνωρίζουμε τα πράγματα γύρω μας, να τα ονομάζουμε, να αισθανόμαστε τον εαυτό μας διαφορετικό από τα άλλα πράγματα και από τους άλλους ανθρώπους. Και από κει και πέρα αρχίζουμε και κάνουμε επιλογές: Θέλουμε να διασκεδάσουμε, θέλουμε να τρώμε καλό φαγητό, θέλουμε να ντυθούμε ωραία, να μας θαυμάζουν οι άλλοι άνθρωποι. Όλα όμως αυτά είναι ασήμαντα και μετά από το γεγονός ότι έχουμε πνεύμα και συνείδηση και αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχουμε σε διάκριση με όλα τ’ άλλα πράγματα.

 Ίσως αυτό είναι ο μεγαλύτερος πλούτος που έχει ο άνθρωπος: Ο άνθρωπος είναι το μόνο ον μέσα στην ιστορία του Σύμπαντος, που μπορεί να γνωρίζει ότι υπάρχει τόσο αυτός όσο και ο κόσμος μέσα στον οποίο ζει. Το μόνο ον που μπορεί να απορεί και να διερωτάται για την ύπαρξη καθ’ εαυτή πέρα από αυτόν και μέσα σε αυτόν.

 Όλα τ’ άλλα όντα δεν έχουν συνείδηση ότι υπάρχουν, απλώς λειτουργούν. Τα ζώα έχουν και συναισθήματα και τα λουλούδια έχουν συναισθήματα κατά κάποιο τρόπο. Ο Αριστοτέλης μιλούσε για την ψυχή στα φυτά, για την ψυχή στα ζώα και μέσα στον άνθρωπο.

 Σήμερα κάνουν πειράματα με λουλούδια και βλέπουν ότι λουλούδια, τα οποία είναι σε περιβάλλον που ακούνε μουσική, που έχει βαθειά αρμονία, μελωδία και άλλα που είναι σε περιβάλλον που ακούνε αυτή τη σκληρή μουσική που ακούτε κι εσείς, πολύ ροκ και τα παρόμοια, τα μεν πρώτα αναπτύσσονται τα δε άλλα μένουν καχεκτικά. Ομοίως και με τους ανθρώπους. Οι άνθρωποι, δηλαδή, οι οποίοι καλλιεργούν άγρια συναισθήματα μέσα τους επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη των φυτών και άλλοι οι οποίοι καλλιεργούν συναισθήματα συμπάθειας και αγάπης, τα φυτά το αντιλαμβάνονται και αναπτύσσονται διαφορετικά. Σήμερα κάνουν πειράματα με όλα αυτά τα φαινόμενα, μετρούν ηλεκτρομαγνητικά πεδία, όμως σίγουρα, δεν μπορούν να φτάσουν στο βάθος της ύπαρξης αυτών των φαινομένων. Μόνον ο άνθρωπος έχει τόσο ελεύθερο πνεύμα, τέτοια αυτοσυνειδησία που κανένα άλλο ον, πέραν του ανθρώπου δεν έχει. Γι’ αυτό ο άνθρωπος μπορεί να γίνεται ελεύθερα είτε καλός είτε κακός.

 Αυτό λοιπόν το πράγμα που είναι ο κόσμος, η Φυσική Θεωρία είναι η μόνη περιοχή της ανθρώπινης σκέψης που προσπαθεί να το κατανοήσει και να γνωρίσει την αλήθειά του. Και όσο το γνωρίζει τόσο νοιώθει το μυστήριο που περιέχεται παντού γύρω μας και μέσα μας. Βέβαια, η Φυσική Θεωρία, όπως το επεσήμανε κι ο Αινστάιν, πολύ λίγο μπορεί να μας αποκαλύψει την βαθύτερη ουσία και του ανθρώπου και των άλλων πραγμάτων και περιορίζεται μόνον στη γνώση των εξωτερικών ενεργειών τους. Γι’ αυτό η Φιλοσοφία θα είναι πάντοτε ο συνοδοιπόρος και ο σύντροφος της Επιστήμης, μολονότι πολλοί άνθρωποι σήμερα δεν το κατανοούν αυτό και θεωρούν ότι η Φιλοσοφία είναι άχρηστη και ξεπερασμένη. Σε αυτούς, όσους δηλαδή θεωρούσαν ότι μόνον η Επιστήμη έχει αξία, ο Χάιζενμπεργκ απαντούσε ότι ο Φυσικός που νομίζει ότι δεν χρειάζεται τη Φιλοσοφία, χρησιμοποιεί μια πολύ κακή φιλοσοφία.

 Θεωρώ ότι η Φυσική θα μπορούσε ν’ αλλάξει τον κόσμο, αν οι δάσκαλοι, εμείς κι εσείς πραγματικά μπαίναμε στην περιοχή της Φυσικής Θεωρίας. Είναι η πιο σιωπηλή και η πιο μεγάλη επανάσταση για να γίνει ο κόσμος αν θέλετε πιο ελεύθερος, πιο όμορφος, πιο καλός. Ιδίως όταν η γνώση της Φυσικής Θεωρίας συνοδευθεί και ξυπνήσει μέσα στον άνθρωπο τη δύναμη της Τέχνης, της Ποίησης, της Φιλοσοφίας, της Θεολογίας και γενικότερα, ξυπνήσει τον έρωτα για την αλήθεια.

 Η Τεχνολογία και η δύναμη που της δίνει η Φυσική είναι κάτι πιο λίγο, είναι σαν τα σκουπίδια που μένουν από μια εορτή. Για φανταστείτε: Είμαστε κάπου, γιορτάζουμε και μετά φεύγουμε και κάποιος έρχεται εκεί και βλέπει σκουπίδια, πιάτα άδεια. Αυτό είναι η Τεχνολογία σε σχέση με τη Φυσική Θεωρία. Πόσο μπορείς να καταλάβεις αυτοί που εόρτασαν, τι έζησαν, από αυτό που βλέπεις σ’ έναν άδειο χώρο που είναι μερικά άδεια πιάτα;

 Η Τεχνολογία είναι πολύ λίγο πράγμα, όσο σπουδαίο κι αν είναι. Είναι ένα δώρο και η Τεχνολογία αλλά είναι ένα δώρο που στο τέλος μπορεί να είναι καταστροφικό, αν δεν κρατήσουμε όλη την αλήθεια της Φυσικής Θεωρίας. Είναι επικίνδυνο τότε αυτό. Είναι σαν να έχεις τα ρούχα και να μην έχεις το σώμα. Η μητέρα σας δεν αρκείται να της πάμε τα ρούχα σας, από εσάς. Θέλει εσάς! Έτσι και η Τεχνολογία δεν αρκεί, όσο ικανή και αν είναι, όπως δεν αρκούν τα ρούχα χωρίς το σώμα.

 Έτσι λοιπόν, ο Φυσικός αντιλαμβάνεται ότι η Φυσική Θεωρία είναι κάτι πολύ μεγάλο, όχι για τα αποτελέσματά της αλλά γιατί θέτει τον άνθρωπο μπροστά στο συγκλονιστικότερο γεγονός, που μπορεί να τεθεί ο άνθρωπος! Είναι η απορία για το είναι! Λέει ο Αριστοτέλης, “Αεί απορούμενον και αεί ζητούμενον τι εστί το ον”, δηλαδή θα είναι πάντα απορία και πάντα θα θέλει ο άνθρωπος να μάθει “Τι είναι το είναι”. Τι είναι αυτό που υπάρχει;! Προσέξτε! Μια πέτρα να δείτε ή μια σταγόνα νερό ή μια αχτίδα φωτός, αν έχει ξυπνήσει το πνεύμα μέσα σας θα ταξιδέψετε πολύ μακριά, θα φθάσετε πολύ μακριά. Τον ίδιο τον Θεό να σας φέρουν δίπλα σας, αν το πνεύμα σας είναι νεκρό θα νεκρώσει και τον Θεό. Καταλαβαίνετε τώρα γιατί αχρηστεύουμε τη Φυσική. Πόσο άσχημα διδάσκουμε τη Φυσική και χάνουμε την έκπληξη, τον θαυμασμό, την απορία.

 Γιατί σήμερα οι άνθρωποι δεν μπορούν να ερωτευτούν βαθειά ο ένας τον άλλον; Οι γυναίκες τους άνδρες; Οι άνδρες τις γυναίκες; Οι δάσκαλοι τα παιδιά; Τα παιδιά τους γονείς; Γιατί είναι νεκρό το πνεύμα τους. Γιατί δεν μπορούμε να δούμε αυτό που είναι απέναντί μας. Βαθύτερα, δεν μπορείς να γίνεις μεγάλος φυσικός εάν δεν έχει ξυπνήσει μέσα σου το πνεύμα σ’ αυτή την απορία, σε αυτό το θαύμα που είναι ο κόσμος. Θα έλεγα ότι για να αισθανθείς την ομορφιά της Φυσικής Θεωρίας, θα πρέπει να αγαπάς το καλό. Δείτε στα ελληνικά το καλό και το κάλλος. Είναι η ίδια λέξη.

 Ξέρετε τι σημαίνει να γίνεις Φυσικός; Να ξενυχτάς μέρα – νύχτα και μέχρι να πεθάνεις, για να φθάσεις στην αλήθεια. Ο Αϊνστάιν στο τέλος του μέσα στο νοσοκομείο και μέχρι την τελευταία μέρα της ζωής του πριν ξεψυχήσει, είχε τα χαρτιά του κι έγραφε εξισώσεις και προσπαθούσε να πετύχει την ενοποιημένη θεωρία πεδίου. Τέτοιο έρωτα είχε για την αλήθεια που κρύβει ο κόσμος. 

 Ο μεγάλος φυσικός ερωτεύεται την αλήθεια του κόσμου, είναι ασκητής του πνεύματος. Η ομορφιά που αντιλαμβάνεται γύρω του, μέσα στα όντα, που προσπαθεί να την περιγράψει με σύμβολα μαθηματικά, με εξισώσεις, με θεωρίες, είναι η ωραιότερη εργασία που μπορεί να κάνει ο άνθρωπος. Όταν ο άνθρωπος φτάσει σ’ αυτή την εμπειρία της ομορφιάς δεν έχει ανάγκη ούτε τα χρήματα ούτε και την εξωτερική ευχαρίστηση.

 Καταλαβαίνει ότι είναι πολύ λίγο πράγμα αυτό που οι άνθρωποι θεωρούν ευτυχία γύρω τους. Γι αυτό και οι άνθρωποι θέλουν να καταναλώνουν πάρα πολύ για να χαρούν και συγχρόνως είναι αδιάφοροι για τους άλλους ανθρώπους. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν νερό να πιούνε, φαγητό να φάνε, παιδιά σαν κι εσάς ζουν σε άθλιες συνθήκες, κι εμείς καταναλώνουμε τόσα που μόνο απ’ τα σκουπίδια μας θα μπορούσαν να φάνε χιλιάδες άνθρωποι. Γιατί; Γιατί ακριβώς δεν έχει ξυπνήσει το πνεύμα μας σ’ αυτή την περιοχή της απορίας!

 Απ’ την άλλη μεριά η Φυσική Θεωρία ξεκίνησε ως επιστημονική γνώση πριν 3-4 αιώνες, μετά την Αναγέννηση και το Διαφωτισμό. Λένε ότι είναι το μεγάλο θαύμα του δυτικού πολιτισμού, του δυτικού ανθρώπου. Όμως όλοι γνωρίζουν ότι την βάση της Φυσικής, όπως και τόσα άλλα, την έφτιαξαν οι Έλληνες. Βέβαια, αν δείτε το διαδίκτυο αυτόν τον καιρό γίνεται μια μεγάλη κουβέντα ότι εμείς εδώ δεν έχουμε σχέση με την Ελλάδα, δεν είμαστε Έλληνες, δεν έχουμε καμία σχέση με τους Έλληνες. Ακριβώς επειδή ο δυτικός άνθρωπος τους τελευταίους 3-4 αιώνες δημιούργησε μια μεγάλη επανάσταση στο χώρο της Επιστήμης και της Τεχνολογίας, θεωρεί ότι αυτός είναι ο μόνος άξιος. Εμείς οι άλλοι είμαστε τίποτα μπροστά σε αυτό.

 Όμως τα θεμέλια για να αναπτυχθεί η Επιστήμη σαφώς έχουν τεθεί ακόμη απ’ τον Όμηρο. Ξέρετε με πόσο λάθος τρόπο διδάσκουν οι φιλόλογοι, οι φυσικοί, οι μαθηματικοί αυτά που σας διδάσκουνε ; Αν διαβάσετε στον Όμηρο την περιγραφή της ασπίδας του Αχιλλέα και δείτε από ένα σημείο και πέρα, εκεί όπου ο Ήφαιστος κατασκευάζει την ασπίδα, αρχίζει η περιγραφή να γίνεται φιλοσοφία για τον κόσμο και τη ζωή. Αυτό καθιστά τον Όμηρο ως τον πρώτο μεγάλο δάσκαλο της Φιλοσοφίας και της Επιστήμης, αφού ο Όμηρος εκεί ανοίγει τη συζήτηση για τη δημιουργία του κόσμου και την κοσμολογία.

 Έτσι αρχίζει ο δρόμος για όλη τη γνώση και την κατανόηση του σύμπαντος και του κόσμου. Εδώ, δεν μπορώ να μην σας πω κάτι που σκέπτομαι όταν συζητώ αυτά τα πράγματα. Ότι δηλαδή, η ασπίδα του Αχιλλέα συμβολίζει τον πνευματικό πόλεμο του ανθρώπου για να φτάσει στην αλήθεια και να σώσει τον κόσμο από την αμορφία και τον αφανισμό. Δηλαδή η ασπίδα, δεν είναι άλλο από το πνεύμα του ανθρώπου που αγωνίζεται να φτάσει στην αλήθεια και έτσι να σώσει τον κόσμο από την ανυπαρξία και το μη ον.

 Έτσι, από τον Όμηρο ξεκινάει αυτή η ελληνική επανάσταση για την γνώση και την αλήθεια και που θα συνεχισθεί σε άλλους τόπους, όπως στην Ιωνία, την Κάτω Ιταλία, την Αθήνα, την Αλεξάνδρεια, Αντιόχεια, την Κωνσταντινούπολη και αλλού.

 Εδώ λοιπόν, αρχίζει το ξύπνημα του πνεύματος. Δηλαδή η ανάγκη του ανθρώπου να γνωρίσει τι είναι αυτός ο κόσμος μέσα στον οποίο βρέθηκε και είναι ο ίδιος ο άνθρωπος! Αυτή είναι η υπέρτατη ανάγκη του ανθρώπου! Κι αυτό δημιουργεί επιστήμες, δημιουργεί τέχνες, δημιουργεί μεγάλα έργα, δημιουργεί εμπνευσμένους ανθρώπους. Κι αν θέλετε κι εσείς να γίνετε εμπνευσμένοι άνθρωποι και να μην μείνετε δούλοι, ειλικρινά σας λέω, πιστέψτε με, αγαπήστε τη γνώση, την ομορφιά, την καλοσύνη και την αλήθεια, όπως δήλωνε συχνά και ο Αϊνστάιν, ότι δεν τον ενδιέφεραν η δόξα, τα χρήματα, η εξουσία και οι ηδονές, αλλά αυτό που έλκυε πάντοτε ήταν η ομορφιά, η καλοσύνη και η αλήθεια.

 Κάποτε θα θυμάστε αυτά που σας λέω τώρα, έτσι που σας τα περιγράφω εδώ. Διότι τώρα έχετε την ευχέρεια του νέου ανθρώπου, την ευχέρεια των γονιών σας, την ευχέρεια του χρόνου! Ο νέος άνθρωπος αισθάνεται ότι ο χρόνος είναι άπειρος, ποτέ δεν θα πεθάνει, ότι δεν θα τελειώσει ποτέ ο χρόνος κι αυτό του δημιουργεί πολλές φορές και μια αίσθηση που φτάνει και μέχρι την ύβρη, την αλαζονεία, αλλά πιστέψτε με σε 10 χρόνια όλα αυτά θα ’χουνε τελειώσει. Το βλέπω γύρω μου. Βλέπω φοιτητές μου στο πρώτο έτος να λάμπει το πρόσωπο τους και μετά από 5-6 χρόνια να έχει αρχίσει να μαραίνεται. Γιατί; Γιατί να μην είστε διαρκώς, μέχρι να πεθάνετε, όπως είστε τώρα; Δηλαδή μέχρι που δεν θα πεθάνετε ποτέ, γιατί αν μείνετε όπως είστε τώρα δεν θα πεθάνετε!

 Και παρεμπιπτόντως, θα σας πω και κάτι: Η Φυσική Θεωρία σήμερα κάνει μια επανάσταση και σε επίπεδο γνωσιολογίας, δηλαδή μας δείχνει ότι τελικώς δεν υπάρχουν όρια και δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να δεσμεύσει το ανθρώπινο πνεύμα να πάει εκεί που μπορεί να πάει.

 Λέει ο Φεγιεράμπεντ, ένας μεγάλος σύγχρονος φυσικός και φιλόσοφος της επιστήμης αμυνόμενος απέναντι στους επιστημονιστές, ότι η γνώση δεν περιορίζεται μόνο στην επιστήμη.

 Τι είναι οι επιστημονιστές; Είναι οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν εγκλωβιστεί στη λατρεία της επιστήμης, την έχουν μετατρέψει σε θρησκεία και έτσι καλουπώνουν μια νοοτροπία ανθρώπου, ο οποίος γίνεται αρκετά στεγνός.

 Ο Αϊνστάιν έλεγε ότι το “τώρα” είναι μια εμπειρία που μπορεί να έχει ο άνθρωπος είτε ο επιστήμονας είτε ο απλός άνθρωπος και αυτό το τώρα δεν χωράει σε καμία Φυσική Θεωρία, σε καμία επιστημονική γνώση! 

 Όταν ένας Αϊνστάιν, που είναι ο άνθρωπος που αλλάζει όλη τη γνώση που έχουμε στον 20ο αιώνα λέει αυτό το πράγμα, καταλαβαίνετε, εμείς οι επιστημονιστές, που θεωρούμε ότι τα μοντέλα που συλλαμβάνει το μυαλό μας και τα οποία μας βοηθούν να προβλέψουμε ή να κατασκευάσουμε καινούρια φαινόμενα ότι αυτά τα μοντέλα εξαντλούν την πραγματικότητα και ταυτίζονται με αυτήν, πόσο ανόητο είναι να πιστεύουμε κάτι τέτοιο.

 Προσέξτε το αυτό: Ο Αϊνστάιν έρχεται και λέει ότι από ένα σημείο και πέρα υπάρχει μια πραγματικότητα που δεν χωράει στην επιστήμη. Είναι η εμπειρία του τώρα και του μυστηρίου. Γιατί; Διότι η εμπειρία του τώρα και της στιγμής μας φέρνει σε συνάφεια με το γεγονός της παρατήρησης και της γνώσης της πραγματικότητας. Και σε αυτή τη συνάφεια γεννιέται η εμπειρία του μυστηρίου και η εμπειρία του πνεύματος. Η στιγμή της παρατήρησης είναι κάτι που ξεπερνά την επιστήμη, μολονότι γεννά την επιστήμη. Εδώ σμίγει ο χρόνος με την αιωνιότητα και ο άνθρωπος βιώνει μια συγκλονιστική εμπειρία που συνήθως μας ξεπερνά με ασύλληπτη ταχύτητα. Εδώ θα έπρεπε να μπορούμε να στεκόμαστε ως δάσκαλοι και ως μαθητές, για να αξιοποιούμε πραγματικά το μάθημα της Φυσικής. Αυτό όμως, σημαίνει ότι έχουμε αποκτήσει μια μεγάλη σοφία και πνευματική δύναμη που συνήθως δεν την έχουμε. Γι’ αυτό κι εσείς στα σχολεία σας βαριέστε το μάθημα και αισθάνεστε σαν σε φυλακή, ενώ θα μπορούσατε εσείς και οι δάσκαλοί σας μέσα από το μάθημα να περνάτε σε μια απερίγραπτη εορτή, όπως θα ’πρεπε να ’ναι το σχολείο.

 Αν θέλετε, μπορείτε να νιώσετε αυτά τα πράγματα μένοντας στη σιωπή και κοιτώντας γύρω σας και μέσα σας. Έτσι, θα κατανοήσετε πόσο μεγάλο πράγμα είναι η Φυσική Θεωρία αλλά και πόσο λίγο είναι μπροστά στο άπειρο της γνώσης. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε και την ποίηση, την φιλοσοφία, την θεολογία, εάν θέλετε ακόμη και την προσευχή, ως δυνάμεις που καθιστούν το ανθρώπινο πνεύμα ικανό να ταξιδεύει με άπειρη ταχύτητα και να γίνεται ελεύθερο, δημιουργικό και να πράττει το καλό.




Γεώργιος Π. Παύλος
Αναπληρωτής Kαθηγητής
Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης
Τομέας Τηλεπικοινωνιών και Διαστημικής