Μια νέα θεωρία για το πώς σχηματίσθηκαν οι γαλαξίες στο σύμπαν, πριν δισεκατομμύρια χρόνια, διατυπώθηκε από κοσμολόγους του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ, σε συνεργασία με αστρονόμους του γερμανικού Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ και γάλλους ερευνητές. Η σχετική μελέτη, υπό τον καθηγητή φυσικής Αβισάι Ντέκελ, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Nature".
Η νέα θεωρία βασίζεται σε νέες γερμανικές αστρονομικές παρατηρήσεις υπό τον καθηγητή Ράιχερντ Γκέντσελ, καθώς και σε προσομοιώσεις που έκαναν οι γάλλοι επιστήμονες υπό τον καθηγητή Ρομέν Τεσιέ σε έναν από τους ισχυρότερους υπερ-υπολογιστές της Ευρώπης. Ισχυρίζεται ότι οι γαλαξίες βασικά σχηματίσθηκαν ως αποτέλεσμα ισχυρών κοσμικών ρευμάτων κρύων αερίων, κυρίως υδρογόνου, και όχι, όπως υποστηρίζει η κυρίαρχη σήμερα θεωρία, από γαλαξιακές συγχωνεύσεις. Οι τελευταίες, κατά τους επιστήμονες, έπαιξαν περιορισμένο ρόλο στη διαμόρφωση του σύμπαντος.
Οι γαλαξίες είναι οι βασικοί δομικοί "λίθοι" του σύμπαντος. Καθένας περιλαμβάνει περίπου 100 δισ. άστρα, σαν τον ήλιο μας. Κάθε γαλαξίας περιβάλλεται από μια σφαιρική άλω σκοτεινής ύλης που ανιχνεύεται έμμεσα μέσω της βαρυτικής της επίδρασης και της οποίας η ακριβής φύση είναι άγνωστη. Δύο είναι τα βασικά είδη γαλαξιών: οι σπειροειδείς (όπως ο δικός μας) και οι ελλειπτικοί.
Οι σπειροειδείς γαλαξίες είναι περιστρεφόμενοι δίσκοι πλούσιοι σε αέριο υδρογόνο και αποτελούν πηγή συνεχούς γέννησης νέων άστρων, τα οποία δίνουν μια μπλε απόχρωση στους γαλαξίες. Αντίθετα, οι ελλειπτικοί γαλαξίες έχουν ογκωδέστερο και λιγότερο επίπεδο σχήμα και κυρίως αποτελούνται από παλαιότερα κοκκινωπά άστρα χωρίς την ύπαρξη αερίων.
Η βασική πρόκληση των σύγχρονων κοσμολόγων είναι να καταλάβουν πώς σχηματίσθηκαν τα δύο διαφορετικά είδη γαλαξιών. Το μέχρι σήμερα γενικά αποδεκτό μοντέλο υποστηρίζει ότι αέρια σε σφαιρική μορφή δημιουργούν ένα κεντρικό δίσκο, που μετά συγχωνεύεται με άλλους παρόμοιους δίσκους. Τα άστρα θεωρείται ότι σχηματίζονται αργά μέσα στους αεριώδεις δίσκους, αλλά σε κάθε συγχώνευση δίσκων τα συγκρουόμενα αέρια παράγουν μαζικά νέα άστρα.
Όμως το θεωρητικό αυτό μοντέλο εσχάτως έχει τεθεί υπό σχετική αμφισβήτηση, καθώς προστίθενται αστρονομικές παρατηρήσεις από νέα ισχυρότερα τηλεσκόπια, από όπου προκύπτει μια διαφορετική εικόνα: πριν 10 δισ. χρόνια, πολλοί μεγάλοι γαλαξίες όντως δημιουργούσαν πολλά νέα άστρα, όμως δεν φαίνεται αυτό να συνέβη μέσω συγχώνευσής τους. Οπότε προκύπτει το ερώτημα πώς όλοι αυτοί οι γαλαξίες, σε τόσο πρώιμο στάδιο, δημιούργησαν τόσο γρήγορα και τόσα πολλά νέα άστρα χωρίς να έχουν προϋπάρξει γαλαξιακές συγχωνεύσεις.
Συνεχής ροή παγωμένου αερίου
Η νέα θεωρία, προϊόν της ισραηλο-γερμανο-γαλλικής συνεργασίας, υποστηρίζει ότι οι γαλαξίες προέκυψαν από μια συνεχή ροή παγωμένου αερίου κατά μήκος λίγων στενών "χειμάρρων". Αυτά τα αέρια ρεύματα ακολουθούσαν τα "νήματα" του "κοσμικού ιστού", που καθορίζει τη μεγάλης κλίμακας δομή της ύλης στο σύμπαν. Τα παγωμένα ρεύματα αερίων διαπέρασαν την άλω σκοτεινής ύλης και τα καυτά αέρια που βρίσκονταν στο εσωτερικό της, ώσπου έγιναν περιστρεφόμενος δίσκος.
Αυτοί οι γαλαξιακοί δίσκοι, σύμφωνα με τη νέα θεωρία, υπόκεινται σε δικές τους επιμέρους τοπικές δυνάμεις και τελικά διασπώνται σε λίγους γιγάντιους όγκους όπου τα αέρια μετατρέπονται σε άστρα. Επίσης η νέα θεωρία ισχυρίζεται ότι τα κοσμικά ρεύματα αερίων είναι υπεύθυνα και για τη εν συνεχεία διαμόρφωση των ελλειπτικών γαλαξιών.
www.sigmalive.com